Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Od Przemysła II do Łokietka – podsumowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje sytuację polityczną i społeczną ziem polskich na przełomie XIII i XIV w. oraz przyczyny, które doprowadziły do prób odbudowy zjednoczonego królestwa;

• analizuje poszczególne etapy skupiania władzy i prób zjednoczeniowych podejmowanych przez różnych władców w drugiej połowie XIII oraz XIV w.;

• sprawdza swój stan wiedzy odnośnie do wydarzeń obejmujących czasy od Przemysła II do Władysława Łokietka, wykonując zestaw ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• gra dydaktyczna.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Nauczyciel poleca uczniom, aby powtórzyli wiadomości obejmujące okres rozbicia dzielnicowego w XIII w. i zjednoczenie Polski przez Władysława Łokietka. Mogą wykorzystać do tego e‑materiał (bez multimedium i zestawu ćwiczeń).

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
   Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów, by wykonali sześć wybranych ćwiczeń z epodręcznika celem przypomnienia sobie faktów dotyczących okresu w historii Polski od połowy XIII w. do rządów Władysława Łokietka. Weryfikuje wspólnie z uczniami poprawność odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

2. Następnie dzieli uczniów na dwie, trzy lub cztery grupy i zapowiada, że zagrają w grę interaktywną sprawdzającą ich wiedzę. Będzie to quiz na wzór Milionerów, ale z ograniczeniem czasowym na udzielenie odpowiedzi. Prosi, aby grupy wyłoniły liderów, którzy będą odpowiadali na pytania. Pozostałe osoby odgrywają rolę publiczności, która może udzielać podpowiedzi. Zwycięża ta grupa, która najszybciej odpowie poprawnie na wszystkie pytania.

3. Uczniowie grają w grę interaktywną. Grupy rywalizują ze sobą i ta, która najszybciej rozwiąże quiz, zostaje nagrodzona, np. oceną za aktywność.

4. Podsumowując quiz, nauczyciel odwołuje się do wiedzy uczniów i pyta: Które z pytań sprawiło wam największą trudność? Omawia z uczniami pytania, wyjaśnia wątpliwości.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Ocenia pracę wybranych uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

• H. Paszkiewicz, Dzieje Polski, Czasy Piastowskie, t. 1, Warszawa 1924.

• Teksty źródłowe do nauki historii w szkole. Śląsk, Ziemia Lubuska, Pomorze Zachodnie, Pomorze Gdańskie oraz stosunki polsko‑krzyżackie do schyłku w. XV, t. 12, oprac. B. Turoń, 1959.

• Teksty źródłowe do nauki historii w szkole. Powstanie państw scentralizowanych i rozwój dążeń narodowych w XIII–XIV w., t. 10, oprac. Z. Dąbrowska, Warszawa 1959.

• J. Mitkowski, Wybór tekstów źródłowych z historii Polski. Wiek IX–XV, Kraków 1980. 

• T. M. Nowak, J. Wimmer, Historia oręża polskiego 963‑1795, Warszawa 1981.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Gra interaktywna może być wykorzystana zarówno do sprawdzenia wiedzy indywidualnej uczniów podczas lekcji (każdy uczeń odpowiada samodzielnie), jak i do sprawdzenia wiedzy poza lekcją, np. przy powtórce wiadomości.