Dla nauczyciela
Autor: Marta Kulikowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Magiczny realizm prozy Gabriela Garcíi Márqueza: Sto lat samotności
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
charakteryzuje założenia realizmu magicznego w literaturze,
na podstawie wykładu eksperta identyfikuje źródła magiczności w prozie
G.G. Márqueza.wskazuje elementy magiczne w przytoczonym fragmencie Stu lat samotności G.G. Márqueza,
określa konstrukcję czasu i przestrzeni w powieści.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Nauczyciel proponuje, by zainteresowane osoby przygotowały prezentacje
na następujące tematy: 1. Realizm magiczny w malarstwie; 2. Realizm magiczny w fotografii, 3. Realizm magiczny w muzyce. Inne osoby przygotowują własne kolaże inspirowane nurtem realizmu magicznego w literaturze. Nauczyciel może podpowiedzieć, by uczniowie wyszukali w internecie prace następujących polskich artystów: Piotr Kłosek, Jacek Szynkarczuk, Tomasz Sętowski, Jacek Yerka.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel udostępnia uczniom salę lekcyjną, tak by mogli przed zajęciami rozmieścić w niej przygotowane kolaże; będą stanowiły ilustrację lekcji.
Zajęcia rozpoczynają się od obejrzenia przygotowanych przez uczniów prac.
Ich autorzy mogą je skomentować, a widzowie zadawać pytania, np. o źródło inspiracji. Następnie nauczyciel prosi, by swoje prezentacje przedstawiły osoby, które zajmowały się realizmem magicznym w sztuce. Widzowie znów mogą zadawać pytania i dyskutować z autorami.
Później na tablicy pojawia się hasło „realizm magiczny” i uczniowie wspólnie tworzą wokół niego mapę skojarzeń, wykorzystując informacje z bloku tekstowego oraz z przedstawionych prezentacji.Podanie celu i tematu zajęć.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel prosi, by uczniowie podzielili się na dwie grupy. Osoby z grupy pierwszej oglądają pierwszą część wykładu dr. A Trojanowskiego, a członkowie drugiej grupy - drugą część. Grupa pierwsza wykonuje polecenia 1. i 2. ze swojej sekcji, grupa druga - polecenia 1. i 2. związane z drugą częścią wykładu.
Po upływie ustalonego czasu wskazane osoby przedstawiają propozycje odpowiedzi, a nauczyciel weryfikuje ich poprawność. Następnie grupa pierwsza rozwiązuje ćw. 1., a grupa druga - ćw. 2. z drugiej części filmu.
Faza podsumowująca:
W podsumowaniu lekcji nauczyciel prosi, by uczniowie odpowiedzieli na pytanie: Dlaczego ludzie (i literatura) poszukują innych światów niż realny?
Praca domowa:
Wyjaśnij metaforyczny sens tytułu powieści Sto lat samotności. Zredaguj kilkuzdaniową wypowiedź pisemną.
Materiały pomocnicze:
Tomasz Pindel, Realizm magiczny. Przewodnik (praktyczny), Kraków 2014.
Strona www Muzeum Magicznego Realizmu „Ochorowiczówka”.
Wskazówki metodyczne
W nawiązaniu do lekcji o realizmie magicznym w literaturze nauczyciel może przeprowadzić zajęcia na temat realizmu magicznego w filmie: Inspiracje religijne i kulturowe Jana Jakuba Kolskiego Jańcio Wodnik.