Autor: Marta Kulikowska

Temat: Magiczny realizm prozy Gabriela Garcíi Márqueza: Sto lat samotności

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• charakteryzuje założenia realizmu magicznego w literaturze,

• na podstawie wykładu eksperta identyfikuje źródła magiczności w prozie
  G.G. Márqueza.

• wskazuje elementy magiczne w przytoczonym fragmencie Stu lat samotności G.G. Márqueza,

• określa konstrukcję czasu i przestrzeni w powieści.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

2. Nauczyciel proponuje, by zainteresowane osoby przygotowały prezentacje
   na następujące tematy: 1. Realizm magiczny w malarstwie; 2. Realizm magiczny w fotografii, 3. Realizm magiczny w muzyce. Inne osoby przygotowują własne kolaże inspirowane nurtem realizmu magicznego w literaturze. Nauczyciel może podpowiedzieć, by uczniowie wyszukali w internecie prace następujących polskich artystów: Piotr Kłosek, Jacek Szynkarczuk, Tomasz Sętowski, Jacek Yerka.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel udostępnia uczniom salę lekcyjną, tak by mogli przed zajęciami rozmieścić w niej przygotowane kolaże; będą stanowiły ilustrację lekcji.

2. Zajęcia rozpoczynają się od obejrzenia przygotowanych przez uczniów prac.
   Ich autorzy mogą je skomentować, a widzowie zadawać pytania, np. o źródło inspiracji. Następnie nauczyciel prosi, by swoje prezentacje przedstawiły osoby, które zajmowały się realizmem magicznym w sztuce. Widzowie znów mogą zadawać pytania i dyskutować z autorami.
   Później na tablicy pojawia się hasło „realizm magiczny” i uczniowie wspólnie tworzą wokół niego mapę skojarzeń, wykorzystując informacje z bloku tekstowego oraz z przedstawionych prezentacji.

3. Podanie celu i tematu zajęć.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi, by uczniowie podzielili się na dwie grupy. Osoby z grupy pierwszej oglądają pierwszą część wykładu dr. A Trojanowskiego, a członkowie drugiej grupy - drugą część. Grupa pierwsza wykonuje polecenia 1. i 2. ze swojej sekcji, grupa druga - polecenia 1. i 2. związane z drugą częścią wykładu.
   Po upływie ustalonego czasu wskazane osoby przedstawiają propozycje odpowiedzi, a nauczyciel weryfikuje ich poprawność. Następnie grupa pierwsza rozwiązuje ćw. 1., a grupa druga - ćw. 2. z drugiej części filmu.

Faza podsumowująca:

1. W podsumowaniu lekcji nauczyciel prosi, by uczniowie odpowiedzieli na pytanie: Dlaczego ludzie (i literatura) poszukują innych światów niż realny?

Praca domowa:

1. Wyjaśnij metaforyczny sens tytułu powieści Sto lat samotności. Zredaguj kilkuzdaniową wypowiedź pisemną.

Materiały pomocnicze:

• Tomasz Pindel, Realizm magiczny. Przewodnik (praktyczny), Kraków 2014.

• Strona www Muzeum Magicznego Realizmu „Ochorowiczówka”.

Wskazówki metodyczne

• W nawiązaniu do lekcji o realizmie magicznym w literaturze nauczyciel może przeprowadzić zajęcia na temat realizmu magicznego w filmie: Inspiracje religijne i kulturowe Jana Jakuba Kolskiego Jańcio Wodnik.