Gabriel García Márquez Sto lat samotności

W mrocznym domu samotna wdowa, która niegdyś była powierniczką jego tłumionych uczuć do Remedios i której upór uratował mu życie, była widmem przeszłości. Zamknięta w czerni aż po przeguby rąk, z sercem zmienionym w popiół, nic prawie nie wiedziała o wojnie. Pułkownik Aureliano Buendía miał wrażenie, że fluoryzujący blask jej kości prześwieca przez skórę, a ona sama porusza się w jakiejś atmosferze sztucznych ogni w zatęchłym powietrzu, gdzie jeszcze przetrwał zapach prochu. Zaczął od perswazji, radził, żeby złagodziła żałobę, przewietrzyła dom i przebaczyła całemu światu śmierć Josego Arcadia. Ale Rebeka była już z dala od wszelkich marności tego świata. Po daremnym szukaniu w smaku ziemi, w perfumowanych listach Pietra Crespiego, w burzliwym łożu swego męża, znalazła spokój w tym domu, gdzie bezustannie przywoływane wspomnienia przybrały postać niemal dotykalną i niby‑ludzkie istoty błądziły po zamkniętych pokojach. Sztywno wyprostowana w swym wiklinowym fotelu na biegunach, patrząc na pułkownika Aureliana Buendíę tak, jakby to on był widmem przeszłości, Rebeka nawet nie drgnęła na wiadomość, że zagarnięte przez Josego Arcadia ziemie zostaną zwrócone prawowitym właścicielom.

marq Źródło: Gabriel García Márquez, Sto lat samotności, tłum. G. Grudzińska, K. Wojciechowska, Warszawa 2021, s. 177–178.

Gabriel García Márquez Sto lat samotności

José Arcadio Buendía nie znał zupełnie geografii swojego rejonu. Wiedział, że na wschodzie rozciąga się łańcuch nieprzebytych gór, a za górami stare miasto Riohacha, gdzie w minionej epoce – jak opowiadał jego dziadek, pierwszy Aureliano Buendía – sir Francis Drake polował z armatami
na kajmany, które potem kazał wypychać słomą i posyłał w podarunku królowej Elżbiecie. W młodości on i jego ludzie, wraz z żonami, dziećmi, zwierzętami i całym dobytkiem, przeszli przez góry, szukając dojścia do morza, lecz po dwudziestu sześciu miesiącach zaniechali dalszej wędrówki i założyli Macondo, aby uniknąć trudów powrotu. Toteż droga na wschód ich nie interesowała, bo mogła prowadzić tylko w przeszłość. Na południu były bagna pokryte wiekową warstwą roślinności i olbrzymi świat moczarów, który,
jak zapewniali Cyganie, nie miał granic. Wielkie moczary
na zachodzie łączyły się z bezkresnym rozlewiskiem wody, zamieszkanym przez ssaki o miękkiej skórze, z głową i torsem kobiety.

marq2 Źródło: Gabriel García Márquez, Sto lat samotności, tłum. G. Grudzińska, K. Wojciechowska, Warszawa 2021, s. 17.