Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Demokracja – podstawowe akty prawne w Europie i koloniach

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

13. Charakteryzuje główne fazy kształtowania się demokracji i upowszechniania praw wyborczych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje teksty dokumentów;

• formułuje wnioski na podstawie analizowanych tekstów źródłowych;

• dyskutuje na temat znaczenia konstytucji w demokratycznych państwach.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• lekcja odwrócona;

• burza mózgów;

• analiza tekstu źródłowego;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Podział zespołu klasowego na trzy grupy. Każda z nich przygotowuje teksty jednej z deklaracji i konstytucji trzech państw: Rzeczypospolitej, Francji i Stanów Zjednoczonych, oraz informacje na temat ich uchwalenia. Zespoły na podstawie tekstów źródłowych przygotowują też pytania dla pozostałych uczniów. Zespół, któremu przydzielono Francję, może wykorzystać animację z e‑materiału.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Lekcja rozpoczyna się od burzy mózgów. Uczniowie wspólnie ustalają definicję pojęcia „konstytucja” i sprawdzają jego poprawność w literaturze.

Faza realizacyjna

1. Każda z grup przedstawia okoliczności uchwalenia dokumentów w wybranym państwie. Lider grupy prosi pozostałych uczniów, aby poszukali fragmentów tekstów i odpowiedzieli na przygotowane przez grupę pytanie. Inni członkowie grupy moderują działania reszty klasy.

2. Podobne czynności przeprowadzane są przez każdą z trzech grup. Po każdym takim fragmencie lekcji na tablicy jest zapisywana notatka, tak aby powstała tabela, w której można będzie porównać postanowienia konstytucji wszystkich trzech państw.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie, korzystając z tabeli, oceniają rozwiązania konstytucyjne wprowadzone w każdym z omawianych państw. Odnoszą się do okoliczności historycznych, w których one powstały.

2. Klasa rozpoczyna dyskusję na temat: „Po co nam konstytucja”.

3. Wybrana osoba podsumowuje dyskusję.

Praca domowa:

Uczniowie proszeni są o stworzenie schematu konstytucji idealnego państwa.

Materiały pomocnicze:

Agata Czarnacka, Cytując Jeffersona, Tusk powinien był dodać: „Byliśmy głupi”, polityka.pl.

Artykuły henrykowskie, pthlodz.uni.lodz.pl.

Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych, pl.wikisource.org.

Konstytucja USA, libr.sejm.gov.pl.

Ustawa Rządowa z dnia 3‑go maja 1791 roku, libr.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może zostać wykorzystana jako wstęp do dyskusji na temat znaczenia konstytucji.