Autor: Anna Juwan

Temat: Budowa związków organicznych występujących w organizmie

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Omówisz budowę związków organicznych występujących w organizmie.

• Przedstawisz typy wiązań chemicznych występujących w związkach organicznych.

• Rozróżnisz rodzaje związków organicznych na podstawie ich budowy.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• ćwiczenia laboratoryjne.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Budowa związków organicznych występujących w organizmie”. Prosi uczniów o zapoznanie się z treściami zawartymi w sekcjach „Przeczytaj” oraz „Gra edukacyjna” – uczniowie wykonują polecenie{...}.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie informacji dotyczących {...}.

3. Nauczyciel przygotowuje na zajęcia {...} (zob. materiały pomocnicze).

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel omawia przebieg lekcji i wyświetla na tablicy jej cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”.

2. Raport z przygotowań. Zalogowany na platformie nauczyciel, przy użyciu raportu, kontroluje przygotowanie uczniów do lekcji: weryfikuje, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Wybrani uczniowie prezentują efekty pracy w domu. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie łączą się w 4‑osobowe grupy. Na podstawie tekstu, z którym zapoznali się w ramach przygotowania do lekcji, a także informacji wyszukanych w internecie{...}, analizują ilustracje w sekcji „Przeczytaj”. {anyContent}Osoby chętne/wybrane, które miały przygotować dodatkowe informacje przed lekcją, pełnią funkcję ekspertów. Grupy prezentują wyniki swojej pracy.

2. Grupy ekspertów. Nauczyciel dzieli klasę na sześć grup. Przydziela każdemu członkowi grupy inny zestaw zadań do opracowania, tak aby każda grupa posiadała całość materiału (zestawy: A + B + C + D + E + F).
   Zestaw A – {...}
   Uczniowie samodzielnie wykonują otrzymane zadania. Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie przesiadają się i tworzą grupy ekspertów. Dyskutują nad opracowanym materiałem, wyjaśniają wątpliwości oraz zastanawiają się, jak najlepiej przekazać innym uczniom przygotowane zagadnienia.
   Nauczyciel kontroluje pracę uczniów, w razie potrzeby wyjaśnia wątpliwości. Uczniowie wracają do wcześniej utworzonych grup. Prezentują pozostałym materiał, który opracowali i przedyskutowali w grupie ekspertów. Dzięki tej lekcji wszyscy uczniowie mogą opanować główne treści lekcji. Uczniowie wymieniają się wiedzą zdobytą podczas pracy w grupie.

3. Praca z multimedium („Gra edukacyjna”). Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Gra edukacyjna”. Nauczyciel czyta polecenie {...} i prosi uczniów, aby wykonali je w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

4. Uczniowie pracują w parach. Analizują treść polecenia 1 („Rozwiąż interaktywny quiz i sprawdź swoją wiedzę o budowie związków organicznych występujących w organizmie.”), dyskutują, a następnie zapisują wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel rozdaje uczniom wydruki z równaniami reakcji poznanych w czasie lekcji (zob. materiały pomocnicze). Zadaniem uczniów jest uzupełnienie brakujących związków.

2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji następuje omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

1. Wyjaśnij, w jaki sposób {...}.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Gra edukacyjna” w celu przygotowania się do lekcji powtórkowej.