Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Styl wypowiedzi internetowych
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
scharakteryzuje zmiany, jakie dokonały się w języku wraz z rozwojem internetu;
zidentyfikuje i oceni zagrożenia dla języka, jakie się z tym wiążą;
określi cechy stylu wypowiedzi internetowych;
przeanalizuje różne rodzaje wypowiedzi internetowych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel inicjuje rozmowę z uczniami, stawiając pytanie: Czy styl wypowiedzi internetowych jest jednorodny? Czy łatwo wymienić wyznaczniki takiego stylu? Uczniowie dyskutują na podane zagadnienia, następnie zapoznają się z sekcją: „Przeczytaj” (w e‑materiale).
Przedstawienie celu zajęć i podanie tematu.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel dzieli zespół na grupy i każdej przypisuje do wykonania zadania z sekcji „Sprawdź się” oraz polecenia z multimedium. Uczniowie analizują treść audiobooka, zapoznają się z zadaniami i przystępują do wspólnej pracy. Efektem pracy zespołu jest plansza, którą można zawiesić w klasie.
Grupa I - omawia problemy, z którymi mierzy się polszczyzna internetowa (audiobook), charakteryzuje właściwości komunikacji językowej w internecie, wykonuje ćwiczenia: 1, 4, 5 z sekcji „Sprawdź się”.
Grupa II - omawia wpływ komunikacji internetowej na język polski (audiobook), zabiegi, jakim poddawane są teksty medialne, wykonuje ćwiczenia: 2, 6, 7).
Grupa III - wyjaśnia, co język polski zawdzięcza internetowi (audiobook), charakteryzuje specyfikę języka internetowego, wykonuje ćwiczenia: 3, 8)
Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują efekty pracy grup.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel zadaje uczniom pytania podsumowujące, np.:
Co sprawia, że styl wypowiedzi internetowych jest charakterystyczny?
Dlaczego użytkownicy internetu posługują się innym stylem niż na przykład podczas rozmów bezpośrednich?
Praca domowa:
W pracy Dociekania filozoficzne Ludwig Wittgenstein twierdzi, że język jest zbiorem gier. Są one pewnymi całościami, na które składają się elementy językowe (wyrażenia, zdania) oraz czynności, w które te elementy są wplecione. To, w jaki sposób funkcjonują gry językowe, można zaobserwować wyłącznie w praktyce. Jak myślisz, czy język internetu można nazwać grą językową?
Materiały pomocnicze:
Kultura i język mediów, red. M. Tanaś, Kraków 2007.
Anna Panek, Język w przestrzeni internetu, „Przestrzeń społeczna” 2016, nr 1.
Wskazówki metodyczne
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do podsumowania lekcji.