Autor: Anna Juwan

Temat: Tkanki okrywające wtórne

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Określisz pochodzenie wtórnej tkanki okrywającej.

• Wskażesz główne warstwy perydermy.

• Scharakteryzujesz budowę i funkcje fellemu.

• Scharakteryzujesz budowę i funkcje fellogenu.

• Scharakteryzujesz budowę i funkcje fellodermy.

• Wykażesz ochronne znaczenie suberyny w komórkach perydermy.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• rozmowa kierowana;

• ćwiczenia interaktywne;

• analiza animacji;

• gra dydaktyczna;

• analiza tekstu źródłowego;

• mapa pojęć.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• przedmiot z korka (np. korek do butelek, tablica, podstawka).

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Tkanki okrywające wtórne”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.

2. Nauczyciel przynosi na zajęcia przedmiot wykonany z korka.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel pokazuje uczniom przyniesiony przedmiot z korka i pyta ich, czy wiedzą, skąd pozyskuje się ten surowiec. Uczniowie udzielają swobodnych odpowiedzi. Prowadzący zajęcia pyta, dlaczego przemysł korkowy uważany jest za przyjazny dla środowiska. Następnie nauczyciel lub chętny uczeń uzupełnia informacje o pozostałe warstwy tkanki okrywającej wtórnej.

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium („Animacja”). Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika multimedium. Uczniowie zapoznają się z nim, a następnie wykonują polecenia (w których mają za zadanie opisać budowę wtórnej tkanki okrywającej oraz określić, w jakiej płaszczyźnie najczęściej dzielą się komórki fellogenu, i wyjaśnić, jakie to ma znaczenie w powstawaniu wtórnej tkanki okrywającej) i porównują rozwiązania z osobą z pary. Wybrane zespoły przedstawiają odpowiedzi na forum klasy.

2. Quiz. Uczniowie na podstawie informacji zawartych w e‑materiale układają w parach pytania do quizu dla innych par. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel ogłasza zwycięską parę.

3. Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują samodzielnie ćwiczenia nr 7 i 8 (odnoszące się do tekstów źródłowych na temat właściwości korka) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania w czteroosobowych grupach i formułują wspólne uzasadnienia. Nauczyciel monitoruje pracę uczniów, w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowy tok rozumowania. Chętni prezentują odpowiedzi na forum klasy.

4. Mapa pojęć. Uczniowie, pracując w parach, tworzą mapy pojęć związane z tematem lekcji i na podstawie treści z sekcji „Przeczytaj”.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 4 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: tworzą trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

2. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, w tym kontekście podsumowuje pracę uczniów na zajęciach.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 2, 3, 5 i 6 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Animacja” w celu przygotowania się do lekcji powtórkowej.