Imię i nazwisko autora:

Ewelina Kędzierska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Przyspieszenie grawitacyjne

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
6) tworzy teksty, tabele, diagramy lub wykresy, rysunki schematyczne lub blokowe dla zilustrowania zjawisk bądź problemu; właściwie skaluje, oznacza i dobiera zakresy osi.

IV. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:
2) stosuje do obliczeń związek między przyspieszeniem grawitacyjnym na powierzchni planety a jej masą i promieniem.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. zdefiniuje przyspieszenie grawitacyjne,

2. określi, od czego zależy wartość przyspieszenia grawitacyjnego.

3. przeanalizuje, jak zmienia się wartość przyspieszenia grawitacyjnego wraz z odległością od środka planety.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

merytoryczna dyskusja wprowadzająca, obserwacja, doświadczenie, podsumowująca rozmowa kierowana

Formy zajęć:

- praca w parach i w grupie,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

tablica multimedialna / rzutnik

Materiały pomocnicze:

brak

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel rozpoczyna lekcję poprzez zaciekawienie uczniów tematem. Następnie, zadaniem nauczyciela jest rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów w kontekście realizowanego tematu oraz nawiązanie do tej wiedzy w merytorycznej dyskusji wprowadzającej. W tej części uczniowie powinni przedstawić posiadane informacje na temat pola grawitacyjnego, które poznali na poprzednich lekcjach.

Faza realizacyjna:

• Konstruowanie wiedzy z zakresu nowego tematu:
– nauczyciel przypomina uczniom informacje na temat pola grawitacyjnego oraz wprowadza wzór na przyspieszenie grawitacyjne,
– uczniowie słuchają nauczyciela i zadają pytania dotyczące kwestii problemowych lub niezrozumiałych,
– uczniowie (z pomocą nauczyciela) rysują na tablicy zależność przyspieszenia grawitacyjnego od odległości od środka Ziemi – najpierw dla odległości większych od promienia Ziemi, następnie – dla wnętrza naszej planety,
– uczniowie wyciągają wnioski z narysowanej zależności,
– nauczyciel koryguje odpowiedzi uczniów, ewentualnie naprowadza ich.

• Kolejny etap lekcji obejmuje rekonstruowanie wiedzy uczniów:
– uczniowie na podstawie informacji uzyskanych od nauczyciela rozwiązują samodzielnie zadania (mogą być to zadania zawarte w niniejszym e‑materiale),
– uczniowie dobierają się w pary (w przypadku licznych klas mogą to być grupy 3‑4 osobowe) i sprawdzają sobie nawzajem rozwiązania zadań próbując omówić ewentualne problemy,
– nauczyciel podchodzi do każdej z par i sprawdza wyniki pracy.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel przeprowadza z uczniami rozmowę, podczas której omawiają rozwiązywane w trakcie lekcji zadania. Dodatkowo powinien sprowokować uczniów do wskazania problemów napotkanych w czasie samodzielnej pracy.

Praca domowa:

Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z animacją dołączoną do niniejszego e‑materiału w celu utrwalenia omawianych zagadnień. Dodatkowo uczniowie powinni wykonać trzy wybrane przez nauczyciela zadania rachunkowe, spośród dołączonych do materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Animacja może być wykorzystana w pracy samodzielnej ucznia przed lekcją.