Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Czy to cnotliwie być bogatym, czyli o dylematach moralnych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

I. Człowiek i społeczeństwo.

Uczeń:

1) wyjaśnia, czym są potrzeby człowieka i ustala ich hierarchię, uwzględniając społecznie akceptowany system aksjologiczny;

8) charakteryzuje współczesne społeczeństwo i analizuje jego cechy (otwarte, postindustrialne, konsumpcyjne, masowe i informacyjne). Zakres rozszerzony

I. Człowiek w społeczeństwie.

Uczeń:

4) charakteryzuje na przykładach różne rodzaje norm społecznych (w tym ich genezę), wyjaśnia mechanizm kontroli społecznej oraz skutki łamania tych norm.

II. Różnorodność kulturowa.

Uczeń:

11) analizuje i rozważa argumenty stron sporów światopoglądowych (np. na temat: aborcji, eutanazji, modyfikacji genetycznych, in vitro, związków partnerskich).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcie bogactwa;

• analizuje podejście do bogactwa na przestrzeni dziejów;

• ocenia znaczenie bogactwa we współczesnym świecie.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca;

• metoda kuli śnieżnej;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje temat lekcji: „Czy to cnotliwie być bogatym, czyli o dylematach moralnych” i omawia celów zajęć.

2. Wyjaśnienie pojęcia „bogactwo” za pomocą metody kuli śnieżnej: w parach uczniowie rozważają czym jest bogactwo, następnie łączą się w czwórki i ósemki. Na koniec wspólnie proponują wyjaśnienie pojęcia.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas czytania tekstu.

2. Praca z materiałem zamieszczonym w sekcji „Film”. Uczniowie zapoznają się z treścią filmu, a potem w parach wykonują ćwiczenie 1. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

3. Praca w parach. Uczniowie w parach wykonują e‑ćwiczenia 6‑8 (oparte na tekstach źródłowych św. Tomasza i Mariusza Dudka). Następnie porównują swoje odpowiedzi z odpowiedziami innych par.

4. Następuje rozmowa nauczająca: Klasa porównuje i ocenia podejście do bogactwa na przestrzeni dziejów. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.

5. Uczniowie przechodzą do dyskusji. Wypowiadają się na temat zawarty w drugim ćwiczeniu do multimedium: Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że pieniądze szczęścia nie dają? Wnioski z dyskusji zapisują w ćwiczeniu.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie rozwijają zdanie: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…

2. Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.

Praca domowa:

Wykonaj pozostałe e‑ćwiczenia.

Materiały pomocnicze:

Landes David S., Bogactwo i nędza narodów, Warszawa 2015.

Adam Smith, Bogactwo narodów, Warszawa 2016.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium: Film może służyć do przygotowania się do lekcji powtórkowej.