Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Polityka zagraniczna i armia Ludwika XIV

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, dlaczego armia Króla Słońce stała się wzorem dla armii innych państw.

• opisuje, w jaki sposób inżynier i marszałek Vauban zabezpieczył Francję na ponad 100 lat przed obcą inwazją.

• charakteryzuje politykę zagraniczną Ludwika XIV i ocenia metody oraz rozmiary ekspansji terytorialnej Francji.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel odczytuje wyświetlony na tablicy temat lekcji oraz cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i poleca uczniom lub wybranej osobie, aby sformułowała kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie.

2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Wybrana osoba czyta polecenie 1: „Zapoznaj się z mapą interaktywną i określ, na jakich obszarach powstało najwięcej nowych twierdz francuskich” z sekcji „Mapa interaktywna”. Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie dzielą się na grupy i opracowują odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku będą rozwiązywać ćwiczenia od 1 do 5 – od najprostszych do najtrudniejszych – i będą to robić wspólnie. Wybrana osoba czyta po kolei polecenia. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na przygotowanie się, a następnie ochotnik udziela odpowiedzi. Reszta uczniów ustosunkowuje się do niej, proponując swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Kolejne ćwiczenia 6, 7 oraz 8 uczniowie wykonują w parach. Konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Polityka zagraniczna i armia Ludwika XIV” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Napisz streszczenie tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”.

Materiały pomocnicze:

Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław 1999.

Gaxotte P., Ludwik XIV, Warszawa 1984.

Héritier J., Katarzyna Medycejska, Warszawa 1981.

Kersten A, Historia powszechna. Wiek XVII, Warszawa 1984.

Libiszowska Z., Król−Słońce i jego czasy, Warszawa 1968.

Magdziarz W., Ludwik XIV, Wrocław 1991.

Mikulski K., Wijaczka J. Historia powszechna. Wiek XVI‑XVIII, Warszawa 2012.

Wielka historia świata. Tom 6. Grzybowski S., Narodziny świata nowożytnego 1453‑1605, Warszawa 2005.

Wielka historia świata. Tom 7, Świat w XVII w., red. A. Podraza, Warszawa 2005.

Wójcik Z., Historia powszechna XVI‑XVII w., wyd. XII, Warszawa 2012.

Wyczański A., Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.