Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia 2022, Historia

Temat: Stany Zjednoczone na przełomie XIX i XX wieku. Udział w ekspansji kolonialnej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXXIII. Europa i świat w II połowie XIX i na początku XX wieku. Uczeń:
3) omawia przyczyny, zasięg i następstwa ekspansji kolonialnej państw europejskich, Stanów Zjednoczonych i Japonii.
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXXIII. Europa i świat w II połowie XIX i na początku XX wieku. Uczeń:
3) omawia przyczyny, zasięg i następstwa ekspansji kolonialnej państw europejskich, Stanów Zjednoczonych Ameryki i Japonii.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia, jak wyglądała sytuacja wewnętrzna Stanów Zjednoczonych w kolejnych latach po wojnie secesyjnej;

  • wyjaśnia, jak Stany podbijały plemiona rdzennych mieszkańców;

  • wyjaśnia, czym były trusty;

  • przedstawia, jaki status miała Kanada pod koniec XIX wieku;

  • wyjaśnia, co działo się w tym czasie w Ameryce Południowej;

  • pokazuje, jak Brytyjczycy skolonizowali Australię i Nową Zelandię.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego sytuacji Stanów Zjednoczonych na przełomie XIX i XX w. i udziału w ekspansji kolonialnej. Uwaga: każde z pytań powinno rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają.

  2. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel wyjaśnia treść polecenia nr 2 „Na podstawie lektury tekstów źródłowych zamieszczonych w multimedium edukacyjnym oceń, czy używanie terminu „imperium kolonialne” w stosunku do Stanów Zjednoczonych przełomu wieków XIX i XX jest uprawnione. Odpowiedź uzasadnij”, w kolejnym etapie wybrany uczeń rozwiązuje je i opisuje kolejno wykonywane kroki. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, wyjaśniając, dlaczego tereny Panamy miały dla Stanów tak wielkie znaczenie.

  3. Praca z drugim multimedium („Audiobook + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem. Klasa dzieli się na małe grupy do pięciu osób. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do poleceń nr 2, 3 i 4. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

  1. Jako podsumowanie lekcji „Stany Zjednoczone na przełomie XIX i XX wieku. Udział w ekspansji kolonialnej” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i ocenia pracę uczniów. Wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia nr 3 i 4 z sekcji „Audiobook + sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, red. M. Sobańska‑Bondaruk, B. Lenard, Warszawa 1998.

A. Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, PWN, Warszawa 2008.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.