Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Stany Zjednoczone na przełomie XIX i XX wieku. Udział w ekspansji kolonialnej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia, jak wyglądała sytuacja wewnętrzna Stanów Zjednoczonych w kolejnych latach po wojnie secesyjnej;

• wyjaśnia, jak Stany podbijały plemiona rdzennych mieszkańców;

• wyjaśnia, czym były trusty;

• przedstawia, jaki status miała Kanada pod koniec XIX wieku;

• wyjaśnia, co działo się w tym czasie w Ameryce Południowej;

• pokazuje, jak Brytyjczycy skolonizowali Australię i Nową Zelandię.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego sytuacji Stanów Zjednoczonych na przełomie XIX i XX w. i udziału w ekspansji kolonialnej. Uwaga: każde z pytań powinno rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają.

2. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel wyjaśnia treść polecenia nr 2 „Na podstawie lektury tekstów źródłowych zamieszczonych w multimedium edukacyjnym oceń, czy używanie terminu „imperium kolonialne” w stosunku do Stanów Zjednoczonych przełomu wieków XIX i XX jest uprawnione. Odpowiedź uzasadnij”, w kolejnym etapie wybrany uczeń rozwiązuje je i opisuje kolejno wykonywane kroki. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, wyjaśniając, dlaczego tereny Panamy miały dla Stanów tak wielkie znaczenie.

3. Praca z drugim multimedium („Audiobook + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem. Klasa dzieli się na małe grupy do pięciu osób. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do poleceń nr 2, 3 i 4. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Stany Zjednoczone na przełomie XIX i XX wieku. Udział w ekspansji kolonialnej” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i ocenia pracę uczniów. Wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 3 i 4 z sekcji „Audiobook + sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, red. M. Sobańska‑Bondaruk, B. Lenard, Warszawa 1998.

A. Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, PWN, Warszawa 2008.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.