Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Jak efektywnie się uczyć?
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Zrozumiesz, jak przebiega proces uczenia się.
Poznasz techniki efektywnej nauki.
Dowiesz się, czym są mnemotechniki oraz mapy myśli.
Przeanalizujesz przykłady wykorzystania poszczególnych mnemotechnik oraz map myśli.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z filmem;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla i odczytuje temat lekcji oraz zawarte w sekcji „Wprowadzenie” cele zajęć. Prosi uczniów lub wybraną osobę o sformułowanie kryteriów sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel prowadzi pogadankę, zadając pytania:
– Jakie stosujecie metody uczenia się? Które uważacie za najefektywniejsze?
– Czy znacie inne metody efektywnego uczenia się?
– Z czego wynika fakt, że każdy preferuje inne techniki uczenia się?
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią z sekcji „Przeczytaj” i podają przykłady, w jaki sposób wzrokowcy, słuchowcy oraz kinestetycy/dotykowcy mogliby lepiej zapamiętać przedstawione w tekście nowe wiadomości.
Praca z multimedium. Nauczyciel odtwarza multimedium. Uczniowie odczytują polecenie nr 2 („Uzasadnij, że samodzielne wykonywanie zadań i aktywne uczenie się z wykorzystaniem mindmappingu jest efektywniejsze niż kilkukrotne czytanie tego samego tekstu.”) i wykonują je indywidualnie. Następnie porównują swoje odpowiedzi z osobą z pary.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie nr 7 (w którym mają za zadanie zaproponować, jak za pomocą akrostychu zapamiętać angielskie słowo glider) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie omawiają rozwiązania w 4‑osobowych grupach. Po upływie wyznaczonego czasu wskazany przez nauczyciela przedstawiciel grupy prezentuje odpowiedź wraz z jej uzasadnieniem.
Faza podsumowująca:
Chętni uczniowie omawiają możliwości wykorzystania map myśli w codziennym życiu, a następnie klasa wspólnie wykonuje Polecenie nr 1, w którym należy skonstruować mapę myśli podsumowującą zajęcia
Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 5 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: tworzą trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 4 oraz 6 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z materiałem w sekcji „Mapa myśli”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębić swoją wiedzę.