Dla nauczyciela
Autor: Agnieszka Pieszalska
Przedmiot: biologia
Temat: Larwy i poczwarki
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
porównuje budowę i funkcjonowanie larwy i poczwarki;
wykazuje rolę obecności larw i poczwarek w rozwoju organizmów;
wyjaśnia różnice w przebiegu rozwoju złożonego z przeobrażeniem niezupełnym i zupełnym.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
kolektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
plakat;
odwrócona klasa;
analiza tekstu źródłowego;
gra dydaktyczna domino.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
arkusze papieru A1, flamastry;
domino (materiały pomocnicze).
Przed lekcją:
Tydzień przed lekcją nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy – ich zadaniem będzie przygotowanie informacji i materiałów (opisy, zdjęcia, rysunki) na następujące tematy:
grupa I i II – larwy (instrukcja – materiały dodatkowe);
grupa III i IV – poczwarki (instrukcja – materiały dodatkowe).
Uczniowie razem z nauczycielem ustalają zasady oceniania (zob. materiał dodatkowy).
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel opowiada uczniom, że w czasie wojny u żołnierzy, u których w ranach wylęgły się larwy muchówek - czerwie, odnotowano mniejszą zachorowalność i śmiertelność niż u żołnierzy, u których w ranach nie rozwinęły się larwy. Nauczyciel przeprowadza burzę mózgów, zadając pytania: „Dlaczego tak się działo? W jaki sposób człowiek może wykorzystać larwy?”.
Nauczyciel podsumowuje rozmowę, tłumacząc, że larwy wyjadają martwe tkanki, oczyszczając ranę, co przyspiesza proces gojenia.
Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.
Faza realizacyjna:
Uczniowie siadają we wcześniej ustalonych grupach.
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z częścią e‑materiału „Larwy i poczwarki” dotyczącą rozwoju (wstęp).
Nauczyciel rozdaje grupom arkusze papieru A1 i flamastry.
Uczniowie w grupach przygotowują plakaty, wykorzystując informacje i materiały przygotowane przed lekcją: grupa I i II – larwy, grupa III i IV – poczwarki.
Liderzy grup podchodzą po kolei do tablicy, zawieszają swój plakat i omawiają dane zagadnienie. Nauczyciel ocenia opracowania zgodnie z przyjętymi zasadami, w razie potrzeby uzupełnia wiadomości.
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną i wykonanie do niej poleceń.
Uczniowie przedstawią swoje odpowiedzi na pytania dotyczące grafiki interaktywnej.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel przeprowadza grę dydaktyczną domino (zob. materiały pomocnicze).
Uczniowie grają trójkami. Zasady gry:
Każdy z uczniów otrzymuje losowo trzy kości, a nauczyciel jedną kość; pozostałe kości stanowią pulę do losowania.
Nauczyciel na środek kładzie jedną kość domina.
Uczniowie zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara dopasowują swoje kości do kości leżącej na środku stołu.
Pustą kość można dopasować do dowolnego innego pola.
Gdy uczeń nie może dopasować kości, dobiera jedną kość z puli do losowania.
Gdy pula do losowania zostanie wyczerpana, uczeń traci kolejkę.
Wygrywa ten uczeń, który najszybciej pozbędzie się wszystkich kości.
Nauczyciel podsumowuje pracę grup.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 8.
Materiały pomocnicze:
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:
Grafika interaktywna powinna zostać wykorzystana w fazie realizacyjnej lekcji lub podczas przygotowania uczniów do lekcji.