Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Historia Dekalogu – jak i po co ustanowiono „Dziesięć słów”?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
5) interpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literackiego;
8) wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe;
11) rozumie pojęcie motywu literackiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i toposy oraz dostrzega żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich; określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
2) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl, sposób prowadzenia wywodu oraz argumentację;
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
II. Kształcenie językowe.
1. Gramatyka języka polskiego. Uczeń:
1) wykorzystuje wiedzę z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz tworzeniu własnych wypowiedzi;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca;
8) tworzy plan kompozycyjny i dekompozycyjny tekstów o charakterze argumentacyjnym;
IV. Samokształcenie.
1) rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
9) wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;
Lektura obowiązkowa
1) Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy wg św. Jana;
Zakres rozszerzony
Zalecane dzieła teatralne i filmowe:
2) Dekalog, reż. Krzysztof Kieślowski, wybrane filmy z cyklu;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • omówi, jak i po co ustanowiono „Dziesięć słów”;

  • opisze znaki zawarcia przymierza między Bogiem a Noem, Abrahamem i Mojżeszem;

  • wyjaśni, na czym polega ponadczasowość Dekalogu.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • praca z tekstem;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/ tablica, pisak/ kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel informuje uczniów o tym, że film Dekalog Krzysztofa Kieślowskiego jest jednym z 45 filmów polecanych przez Watykan (wśród najlepszych filmów w dziejach kina). Prosi uczniów o zapoznanie się z filmem Dekalog I.

  2. Nauczyciel prosi również o zapoznanie się z komentarzem do filmu zamieszczonym w internecie: https://ninateka.pl/vod/rozmowy/dekalog-i-spotkanie/

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji. Zadaje pytania wprowadzające dotyczące obejrzanych filmów.
    - Czym jest Dekalog dla chrześcijanina?
    - Dlaczego Dekalog jest akceptowalny nie tylko przez chrześcijan?
    - Czy Dekalog Kieślowskiego jest adaptacją religijną? Uzasadnij swoją odpowiedź.
    - W czym opinie na temat filmu Kieślowskiego ks. Andrzeja Lutra i prof. Ewy Łętowskiej się różnią? Omów te aspekty.

  2. Nauczyciel wyświetla temat i udostępnia uczniom e‑materiał „Historia Dekalogu – jak i po co ustanowiono „Dziesięć słów”?

Faza realizacyjna:

  1. Praca z tekstem – uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”. Następnie w parach przygotowują mapę myśli podsumowującą wiadomości z tych sekcji. W centralnym punkcie mapy uczniowie mogę umieścić słowo Biblia, a następnie odnogi dotyczące np. trzy przymierza (wraz z opisem), Mojżesz (jego historia), teofania, zawarcie przymierza).

  2. Praca z multimedium – uczniowie zapoznają się z nagraniem w sekcji „Audiobook”. Oba polecenia tam zamieszczone wykonują indywidualnie. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonania zadania.

  3. Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się” – wykonują indywidualnie ćwiczenia 1, 2, 3, 4. Ćwiczenia 5, 6, 7, 8 uczniowie wykonują w parach.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie:
    Jaką wartość dla ciebie ma Dekalog?
    Prosi uczniów o szczere odpowiedzi. Warto, aby na to pytanie odpowiedziało co najmniej kilka osób.

Praca domowa:

  1. Napisz tekst liczący 150–180 słów, w którym udowodnisz, że przykazanie: „Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie!” (Wj 20, 3) nie dotyczy tylko zakazu politeizmu.

Materiały pomocnicze:

  • Michał Peter, Wykład Pisma Świętego Starego Testamentu, Poznań 1978.

  • Dorothea Forstner, Świat symboliki chrześcijańskiej: leksykon, Instytut Wydawniczy PAX, 2001.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Sprawdź się