Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Znaczenie Legionów Polskich we Włoszech

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje i wyjaśnia, dlaczego istnienie Legionów polskich we Włoszech jest tak ważną kartą w dziejach Polski;

• analizuje pozytywne i negatywne doświadczenia epopei legionowej;

• interpretuje różnego rodzaju materiały źródłowe.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Znaczenie Legionów Polskich we Włoszech”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film edukacyjny” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i rozwiązywać zadania.

2. Nauczyciel poleca uczniom, aby przygotowali prezentację w oparciu o informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj”, aby w fazie wstępnej przedstawić ją na forum klasy. Prezentacja ma dotyczyć pozytywnych i negatywnych doświadczeń epopei legionowej oraz tego, w jaki sposób współcześnie pamiętamy legiony polskie. Uczniowie powinni korzystać przy tym również z innych źródeł, nie tylko z e‑materiału.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
   Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

2. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 4: „Jakie są podobieństwa, a jakie różnice w sposobie przedstawienia Legionów w pieśni Wybickiego oraz w dziele Mickiewicza. Jakie są źródła tych podobieństw i różnic?”. Poleca uczniom, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia interaktywne nr 1, 2 i 3 z sekcji „Sprawdź się”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 4 i 5 wyświetlone przez nauczyciela na tablicy. Konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

5. Nauczyciel udostępnia uczniom za pomocą rzutnika lub tablicy interaktywnej ćwiczenie 6. Uczniowie pracują indywidualnie. Po zalogowaniu się na telefonie, tablecie lub komputerze przystępują do rozwiązywania zadania. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i rezultaty. Prosi wybranego ucznia, który wskazał błędne rozwiązanie, o uzasadnienie swojej decyzji i zaprasza pozostałych uczniów do dyskusji.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat: „Znaczenie Legionów Polskich we Włoszech”.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

2. Odszukaj w swojej miejscowości (lub w okolicy) miejsca, pomniki itp. nawiązujące do legionów polskich i ich historii. Przygotuj krótką notkę, w której opiszesz sposób ich upamiętnienia.

Materiały pomocnicze:

Bielecki R, Tyszka A., Dał nam przykład Bonaparte. Wspomnienia i relacje żołnierzy polskich 1796‑1815, Kraków 1984.

Chwalba A., Historia Polski 1795‑1918, Kraków 2000.

Czubaty J., Zasada dwóch sumień. Normy postępowania i granice kompromisu polityczne Polaków w sytuacji wyboru 1795‑1815, Warszawa 2008.

Grodziski S., Kozłowski E., Polska zniewolona 1795‑1807, Warszawa 1987, Wrocław‑Warszawa‑Kraków, 2004.

Nieuważny A., My z Napoleonem, Wrocław 1999.

Pachoński J., Generał Jan Henryk Dąbrowski, Warszawa, 1981.

Pachoński J., Legiony Polskie - Prawda i Legenda 1794‑1807, t. I‑IV, Warszawa, 1969‑1979.

Rezler M., Jan Henryk Dąbrowski 1755‑1818, Poznań 1982.

Suleja W., Kosynierzy i strzelcy, Wrocław 1997.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się z filmem edukacyjnym przed lekcją i opracować wcześniej swoje odpowiedzi na polecenia związane z multimedium. W takiej sytuacji uczniowie mogą prezentować swoje odpowiedzi w trakcie fazy realizacyjnej.