Dla nauczyciela

Autor: Joanna Kalinowska

Przedmiot: Historia

Temat: Europa w cieniu Francji. Wojny Ludwika XIV

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XVII. Europa w XVI–XVII w. Uczeń:
1) przedstawia drogę do nowego modelu monarchii europejskich w epoce nowożytnej, z uwzględnieniem charakterystyki i oceny absolutyzmu francuskiego;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wymienia konflikty, w które zaangażowała się Francja za panowania Ludwika XIV;

  • wyjaśnia znaczenie haseł: wojna dewolucyjna, reuniony, Liga Augsburska;

  • analizuje postanowienia traktatów pokojowych w Nijmegen, Rijswijk oraz Utrechcie;

  • charakteryzuje sposoby budowania przez Ludwika XIV swojego wizerunku.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Nauczyciel prosi, aby uczniowie powtórzyli informacje na temat rządów Ludwika XIII i Ludwika XIV oraz kardynałów de Richelieu i Mazarina.

Faza wstępna:

  1. Wyświetlenie przez nauczyciela na tablicy tematu oraz celów lekcji, a następnie określenie kryteriów sukcesu.

  2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Prosi jednego z uczniów o przypomnienie informacji o Francji za czasów Ludwika XIII i XIV oraz kardynałów.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel omawia politykę Ludwika XIV wobec innych państw i przyczyny prowadzonych przez niego wojen: wojnę dewolucyjną, wojnę z Holandią, wojny w Rzeszy i o sukcesję hiszpańską.

  2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel poleca, aby uczniowie zapoznali się z mapą, a następnie w parach wykonali polecenie 2, wskazując miasta i obszary zajęte przez Ludwika XIV. Wybrana osoba udziela odpowiedzi. Następnie nauczyciel prosi, aby uczniowie przygotowali w parach odpowiedzi do polecenia 3: „Omów kierunki polityki francuskiej w Europie XVI–XVII w. Kiedy i dlaczego pozycja międzynarodowa Francji ulegała osłabieniu i jakie były tego konsekwencje?”. Po ustalonym czasie wskazany uczeń udziela odpowiedzi, pozostali uczniowie mogą dopowiadać ważne informacje.

  3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel zapowiada, że uczniowie obejrzą film omawiający sposób budowania przez Ludwika XIV wizerunku i uzasadniania prowadzonych wojen. Prosi, aby przed emisją filmu uczniowie przeczytali polecenie 2. Po obejrzeniu filmu uczniowie proponują odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują polecenie 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”, analizują ilustrację z XVII w. i jej wymowę.

  2. Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi albo uczennicy (może być także ochotnik) podsumowanie lekcji „Europa w cieniu Francji. Wojny Ludwika XIV”. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.

  3. Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej ucznia oraz pracy klasy.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław 1999.

Gaxotte P., Ludwik XIV, tłum. B. Janicka, Warszawa 1984.

Héritier J., Katarzyna Medycejska, tłum. M. Skibniewska, Warszawa 1981.

Kersten A, Historia powszechna. Wiek XVII, Warszawa 1984.

Libiszowska Z., Król−Słońce i jego czasy, Warszawa 1968.

Magdziarz W., Ludwik XIV, Wrocław 1991.

Mikulski K., Wijaczka J. Historia powszechna. Wiek XVI–XVIII, Warszawa 2012.

Wielka Historia Świata, t. 6, Grzybowski S., Narodziny świata nowożytnego 1453–1605, Warszawa 2005.

Wielka Historia Świata, t. 7, Świat w XVII wieku, red. A. Podraza, Warszawa 2005.

Wójcik Z., Historia powszechna. Wiek XVI–XVII, wyd. XII, Warszawa 2012.

Wyczański A., Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987.

Wskazówki metodyczne:

Oba multimedia mogą zostać wykorzystane w lekcji omawiającej postać Ludwika XIV. Uczniowie na podstawie mapy interaktywnej mogą również przygotować notatkę podsumowującą lekcję.

Film + Sprawdź się