Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Regiony występowania rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa II
Podstawa programowa
X. Zróżnicowanie gospodarki rolnej: typy rolnictwa i główne regiony rolnicze na świecie, rolnictwo uprzemysłowione a rolnictwo ekologiczne, uprawy roślin modyfikowanych genetycznie.
Uczeń:
2) przedstawia zasady rolnictwa ekologicznego, wykazuje różnice między rolnictwem uprzemysłowionym i rolnictwem ekologicznym oraz przedstawia ich wady i zalety.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
Cele operacyjne
Uczeń:
omawia wybrane, główne regiony rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego,
wskazuje poznane regiony na mapie świata,
charakteryzuje wybrane regiony rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego,
wyjaśnia znaczenie rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego dla wyżywienia ludności na świecie.
Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)
Metody nauczania: blended learning, IBSE
Formy zajęć: praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, atlas, mapa ścienna (np. polityczna), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Bazy danych o rolnictwie ekologicznym:
organic‑world.net (dostęp: 5.09.2019),
fao.org (dostęp: 5.09.2019).
Falkowski J., Kostrowicki J., Geografia rolnictwa świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
GUS, Rocznik statystyki międzynarodowej 2018, GUS, Warszawa 2018 (część IV, dział 11).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do tematu lekcji poprzez omówienie/przypomnienie pojęć rolnictwo, przydatność rolnicza gleb oraz rozmieszczenia głównych regionów rolniczych na świecie (praca z atlasem – typy rolnictwa na świecie).
Faza realizacyjna
Prośba do uczniów o przeczytanie wstępu do e‑materiału.
Podział uczniów na grupy (liczebność grup określa nauczyciel), omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem grup jest analiza tekstu i ilustracji zawartych w e‑materiale, wspomagana pracą z atlasem, mapami i danymi statystycznymi GUS i Europejskiego Urzędu Statystycznego.
Omówienie przez nauczyciela cech rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego.
Wyświetlenie na ekranie grafiki przedstawiającej rozmieszczenie rejonów rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego (alternatywnie: rozdanie uczniom wydruków), rozdanie danych statystycznych.
Kilkuminutowa praca i dyskusja w grupach, podczas której uczniowie, korzystając z map zamieszczonych w atlasie, informacji podanych w tekście e‑materiału i grafice interaktywnej oraz danych dostarczonych przez nauczyciela:
wskazują rejony rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego na świecie, porównują rozmieszczenie rejonów rolnictwa uprzemysłowionego z lokalizacją głównych rejonów rolnictwa ekologicznego, określając podobieństwa i różnice zasięgu, identyfikują czynniki decydujące o lokalizacji rejonów,
tworzą listę cech rolnictwa uprzemysłowionego i rolnictwa ekologicznego w zakresie: sposobów uprawy ziemi, stosowania nawozów, zagrożenia i ochrony gleby, wykorzystania energii i in., porównują je, wskazując różnice i podobieństwa,
porównują dane statystyczne dotyczące: wysokości plonów wybranych upraw uzyskiwanych w rolnictwie uprzemysłowionym i ekologicznym,
określają wady i zalety obu typów rolnictwa.
Prezentacja przy tablicy wniosków kilku wybranych grup uczniów – dyskusja z udziałem wszystkich uczniów po zakończeniu prezentacji.
Podsumowanie prezentowanych treści mające na celu wskazanie ogólnych prawidłowości rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego na świecie, znaczenia gospodarczego, zagrożeń dla środowiska przyrodniczego itp. – uzupełnienie informacji przez nauczyciela.
Prezentacja uczniom grafiki interaktywnej w celu weryfikacji sformułowanych wniosków, wyjaśnienia wątpliwości i usystematyzowania dotychczasowej wiedzy.
Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału i przedstawienie rezultatów pracy.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.
Przypomnienie celów lekcji.
Nauczyciel ocenia aktywność uczniów, biorąc pod uwagę ich możliwości i zaangażowanie na lekcji.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Praca pisemna na temat porównania cech rolnictwa uprzemysłowionego i ekologicznego.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna oraz inne grafiki i dane zawarte w e‑materiale mogą być wykorzystane podczas lekcji dotyczących zagadnień rozwoju rolnictwa na świecie (zakres podstawowy: X. 1, 2, 3), zrównoważonego rozwoju (zakres podstawowy: XIII. 8; zakres rozszerzony: XIX. 3) przyrodniczych uwarunkowań zagospodarowania (zakres podstawowy XIII. 3) oraz do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu.