Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Czynniki sprzyjające powstaniu społeczeństwa obywatelskiego. Podmiotowość

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

2) wyjaśnia – z wykorzystaniem wyników badań społecznych – jak powstaje i jakie znaczenie dla społeczeństwa obywatelskiego ma kapitał społeczny i zaufanie; przedstawia, jak codzienne zachowania sprzyjają budowaniu kapitału społecznego lub go niszczą.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcie podmiotowości;

• charakteryzuje różnice w rozumieniu pojęcia podmiotowości w różnych ujęciach;

• ocenia znaczenie podmiotowości dla budowania społeczeństwa obywatelskiego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• quiz;

• rozmowa nauczająca.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Weryfikacja wiedzy pierwotnej. Dyskusja na temat społeczeństwa obywatelskiego ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynniki kształtujące społeczeństwo obywatelskie.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Reszta klasy wraz z nauczycielem weryfikuje poprawność odpowiedzi.

2. Zapoznanie z audiobookiem. Rozmowa w parach na temat podmiotowości człowieka, wykonanie ćwiczenia 1 do audiobooka.

3. Dyskusja na temat: „Czy można budować społeczeństwo obywatelskie bez podmiotowości osoby?”. Na koniec wybrana osoba przedstawia wnioski, po czym uczniowie wykonują ćwiczenie 2 w sekcji „Audiobook”.

4. Wykonanie ćwiczeń 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie dokańczają zdanie: „Podmiotowość w społeczeństwie demokratycznym jest jak…, ponieważ…”.

2. Uczniowie wypowiadają się na temat swojego zaangażowania w zajęcia. Wybranym osobom nauczyciel wystawia oceny

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia 1–4 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Edward Wnuk‑Lipiński, Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.

Piotr Sztompka, Socjologia zmian społecznych, Kraków 2007.

Max Weber, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa 2002.

Paweł Dybel, Szymon Wróbel, Granice polityczności. Od polityki emancypacji do polityki życia, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium do przygotowania się do lekcji powtórkowej.