Autor: Joanna Kalinowska

Przedmiot: Historia

Temat: Kominform i RWPG

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

• przedstawia genezę Kominformu oraz RWPG;

• wyjaśnia zasady funkcjonowania państw członkowskich w ramach Kominformu;

• omawia strukturę RWPG oraz zalety i wady funkcjonowania tej organizacji;

• przedstawia genezę powstania Kominformu oraz RWPG oraz zasady ich funkcjonowania.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Kominform i RWPG”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Dwaj chętni lub wybrani uczniowie przygotowują prezentacje na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”; pierwszy skupia się na Kominformie, drugi na Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Nauczyciel może im wskazać materiały pomocnicze.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel odczytuje wyświetlony na tablicy temat lekcji oraz cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, omawia planowany przebieg zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu (będą one obowiązującymi uczniów kryteriami sukcesu). Jedna osoba może zapisywać pytania na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jeszcze jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel je uzupełnia.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez wybrane osoby przed lekcją. Poleca uczniom, aby zaprezentowali swoje prace przed resztą klasy. Po prezentacjach uczniowie krótko o nich dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. Praca z multimedium („Schemat”). Nauczyciel poleca, aby uczniowie zapoznali się z multimedium, a następnie w parach wykonali polecenie 2 „Wskaż elementy w strukturze RWPG, które świadczyłyby, że organizacja ta wprowadzała w życie zasadę: a) równouprawnienia państw członkowskich, b) nadrzędności ZSRS”. Po ustalonym czasie wskazani uczniowie lub ochotnicy udzielają odpowiedzi, nauczyciel wspólnie z resztą klasy weryfikuje ich poprawność.

3. Prowadzący dzieli klasę na czteroosobowe grupy i przechodzi do polecenia 3. Prosi uczniów, by w parach lub grupach przygotowali analizę SWOT dotyczącą działalności RWPG. W razie potrzeby wyjaśnia uczniom tę metodę. Uczniowie przygotowują swoje argumenty na temat mocnych stron (zalet) RWPG, wad jej struktury, „szans” oraz „zagrożeń” związanych ze stworzeniem z niej organizacji wydolnej pod względem ekonomicznym. Nauczyciel wyznacza czas na realizację zadania i rysuje na tablicy albo wyświetla na tablicy interaktywnej tabelę do analizy SWOT (wady, zalety, szanse, zagrożenia). Po upływie wyznaczonego czasu chętni lub wybrani uczniowie umieszczają we właściwych miejscach tabeli swoje argumenty. Nauczyciel z uczniami dokonują analizy oraz wspólnie zastanawiają się nad uzasadnieniem, które elementy wskazane przez uczniów miałyby potencjał, by uczynić z RWPG organizację wydolną pod względem ekonomicznym oraz sprzyjającą wymianie ekonomicznej, a które mogłyby to utrudnić.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1, 2 i 3 w sekcji „Sprawdź się”. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonywanych zadań wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Kominform i RWPG” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 6 (analiza tekstu źródłowego) i 7 (analiza tabeli) z sekcji „Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj ćwiczenie 8.

Materiały pomocnicze:

A. Czubiński, Historia powszechna XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2011.

J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, PWN, Warszawa 2012.

Wskazówki metodyczne:

Informacje zawarte w schemacie mogą zostać wykorzystane podczas omawiania systemów gospodarczych w krajach bloku komunistycznego oraz problemów ekonomicznych związanych z funkcjonowaniem w tym bloku.