Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.9.3

Imię i nazwisko autora: Beata Mamica

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Außergewöhnliche Museen/Nadzwyczajne muzea

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność informowania i wypowiadania się na temat znaczenia muzeów w życiu kulturalnym oraz wartości eksponatów muzealnych jako dziedzictwa pokoleniowego.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
9) kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • opisuje rolę i znaczenie muzeów w życiu kulturalnym;

  • przedstawia nadzwyczajne muzea niemieckie i austriackie;

  • formułuje wypowiedź na temat wartości eksponatów muzealnych jako dziedzictwa pokoleniowego.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • dokonuje samooceny;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • odczuwa radość z możliwości stworzenia swojej pracy w sposób, jaki mu odpowiada;

  • sam decyduje, o czym będzie mówił podczas lekcji;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych, np. umiejscawianie nowych słów w kontekście (w formie np. anegdoty, opowiadania, rymowanki), tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (wskazówki językowe - używanie niektórych znanych słów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim, np. czego dotyczy reklama w telewizji, jeśli rozpoznajemy tylko niektóre słowa z języka niemieckiego);

  • pokonywanie ograniczeń w mówieniu i pisaniu poprzez np. przechodzenie na język ojczysty, szukanie pomocy u rozmówców, używanie mimiki i gestu, unikanie tematu rozmowy bądź jego zmiana, tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

  • wykorzystywanie wskazówek niejęzykowych (np. mowa ciała, sposób zwracania się, wiedza ogólna itp.);

  • centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi, koncentrowanie uwagi; podczas uczenia się unika się czynników rozpraszających naszą uwagę, np. włączonego radia; podczas czytania, opowiadania w języku obcym uwagę koncentruje się na imionach i nazwiskach bohaterów);

  • obniżanie poziomu lęku (stosowanie medytacji, różnych technik relaksacyjnych, śmiech, oglądanie komedii, czytanie humorystycznych książek, aktywność fizyczna, słuchanie muzyki itd.);

  • automotywacja i zachęcenie do działania (głośne wyrażanie pozytywnej afirmacji/stwierdzenia o sobie, np. „Uczenie niemieckiego sprawia mi dużą przyjemność”, „Mówię po niemiecku o wiele lepiej niż miesiąc temu” itd.);

  • zadawanie pytania (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy pracy:

  • podająca: odczyt, praca ze źródłem drukowanym;

  • eksponująca: ćwiczenia przedmiotowe;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupie,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prezentuje uczniom oferty różnych typów najpopularniejszych muzeów, tj. muzeum historyczne, muzeum sztuki, muzeum archeologiczne, muzeum literatury czy muzeum morskie. Uczniowie podają przykłady eksponatów, z jakimi można się spotkać w danym typie muzeum.
    Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat roli muzeów i ich społecznego znaczenia.
    Propozycja – stworzenie zestawienia znanych uczniom typów muzeów wraz z przykładami konkretnych miejsc na terenie krajów obszaru niemieckojęzycznego.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst „Das Erbe der Vergangenheit – Blick in die Zukunft” i starają się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Nauczyciel poleca uczniom pracę w grupach, celem której ma być określenie różnic między tradycyjnymi muzeami a muzeami wirtualnymi (wyższość jednych nad drugimi, dostępność, łatwość zwiedzania). Uczniowie mają za zadanie określić, czym różni się zwiedzanie muzeów od wirtualnego oglądania zbiorów i kolekcji muzealnych.
    Grupy prezentują swoje wnioski na forum.

  • Uczniowie zapoznają się z mapą Niemiec i Austrii, na której oznaczono nietypowe muzea, a następnie wykonują polecenia sprawdzające zrozumienie prezentowanych treści.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające poznane słownictwo i zwroty.

  • Jako urozmaicenie uczniowie wyszukują w Internecie niezwyczajne muzea, których eksponaty i zbiory wzbudzają ich ciekawość. Przygotowują krótkie informacje na ich temat.

  • Uczniowie wypowiadają się na temat roli, wartości i funkcji muzeów.

Praca domowa

Uczniowie wykonują polecenie do Aufgabe 8 w sekcji Sprawdź się. Przygotowują listę propozycji i argumentów, dzięki którym muzea miałyby się stać atrakcyjniejsze dla młodzieży, i je uzasadniają.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy interaktywnej:

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa do tematu muzeów, zbiorów, kolekcji, eksponatów, ich powszechnego znaczenia i wartości.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do posiadanej wiedzy i połączenie jej z nową wiedzą w zakresie krajoznawczym obszaru niemieckojęzycznego – ciekawe, nietypowe muzea krajów niemieckojęzycznych.

  • Po lekcji: podsumowanie tematu dotyczącego instytucji muzeów i poznawania za ich pośrednictwem kultury i historii. Uczniowie zastanawiają się, do którego z prezentowanych w materiale muzeum chętnie by się wybrali i uzasadniają swój wybór.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik