Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Współczesna krytyka podziału prywatne – publiczne

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

10) przedstawia założenia ideowe wybranych ruchów społecznych (np. alterglobalizm, ekologizm, feminizm);

11) analizuje kwestię pojmowania równości, wolności i sprawiedliwości w różnych nurtach myśli politycznej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia znaczenie podziału prywatne – publiczne;

• charakteryzuje feministyczną krytykę podziału prywatne – publiczne;

• analizuje komunitarystyczną krytykę podziału prywatne – publiczne.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed zajęciami

1. Uczniowie zapoznają się w domu z fragmentem pracy Benjamina Constanta O wolności starożytnych i nowożytnych (można go znaleźć w zbiorze Historia idei politycznych, Warszawa 1999, tom II). Czworo uczniów (dwie pary) otrzymuje za zadanie przygotowanie dwóch prezentacji na tematy przedstawione w punktach 1 i 2 fazy realizacyjnej.

Faza wstępna

1. Dyskusja w formie burzy mózgów: „W jaki sposób liberałowie oddzielali sferę prywatną od sfery publicznej? Czym według Constanta była wolność starożytnych, a czym była wolność nowożytnych? Jak w perspektywie tego podziału postrzegamy wolność współcześnie?”. Chętne osoby zapisują wnioski n tablicy.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Para uczniów przedstawia przygotowaną w domu prezentację na temat: „Feministyczna krytyka podziału prywatne – publiczne”. Jej podstawą mogą być wybrane przez nauczyciela fragmenty książki Rosemarie Putnam Tongh Myśl feministyczna. Wprowadzenie, Warszawa 2002 (lub inne źródło).

2. Druga para uczniów przedstawia przygotowaną w domu prezentację na temat: „Komunitarystyczna krytyka podziału prywatne – publiczne”. Jej podstawą mogą być wybrane przez nauczyciela fragmenty książki Andrzeja Szahaja Jednostka czy wspólnota? Spór liberałów z komunitarystami a sprawa polska, Warszawa 2000 (lub inne źródło).

3. Nauczyciel ocenia prezentacje oraz – jeśli jest to niezbędne – uzupełnia istotne informacje na temat feminizmu i komunitaryzmu. Zwraca uwagę na różnorodność interpretacji pojęcia „wolność”.

4. Uczniowie zadają pytania nauczycielowi oraz osobom, które wygłosiły prezentacje.

Faza podsumowująca

1. Gra interaktywna w grupach. Zespoły rozwiązują quiz na czas. Zwycięża ten, który jako pierwszy rozwiąże go poprawnie.

2. Uczniowie wykonują ćwiczenie 4 i 7 z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.

Materiały pomocnicze:

Will Kymlicka, Współczesna filozofia polityczna, tłum. Andrzej Pawelec, Warszawa 2009.

Bell Hooks, Teoria feministyczna. Od marginesu do centrum, tłum. Ewa Majewska, Warszawa 2013.

Małgorzata Kowalska, Ideologie po ideologiach. O cynicznej naiwności, „IDEA – Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych” 2018, nr XXX/1.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Gra może zostać wykorzystana przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.