Scenariusz lekcji:

Imię i nazwisko autora:

Aleksandra Fijałkowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Czas połowicznego zaniku

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
3) prowadzi obliczenia szacunkowe i poddaje analizie otrzymany wynik;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
XI. Fizyka jądrowa. Uczeń:
5) opisuje rozpad izotopu promieniotwórczego; posługuje się pojęciem czasu połowicznego rozpadu.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
3) prowadzi obliczenia szacunkowe i poddaje analizie otrzymany wynik;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
XII. Elementy fizyki relatywistycznej i fizyka jądrowa. Uczeń:
12) opisuje rozpad izotopu promieniotwórczego; posługuje się pojęciem czasu połowicznego rozpadu; opisuje zasadę datowania substancji na podstawie węgla Indeks górny 14C.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  1. analizuje krzywą zaniku promieniotwórczego oraz parametry, które ją opisują,

  2. tłumaczy, czym jest czas połowicznego rozpadu,

  3. wyznacza liczbę jąder promieniotwórczych po jednym, dwu i więcej czasach połowicznego rozpadu.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

wykład informacyjny, rozwiązywanie problemów

Formy zajęć:

praca zespołowa

Środki dydaktyczne:

tablica, komputer z rzutnikiem lub tablety, tablice izotopów

Materiały pomocnicze:

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel omawia z uczniami eksperyment opisany w pierwszych akapitach części „Warto przeczytać” , czyli zliczenia liczby jąder izotopu nietrwałego w czasie, oraz wyświetla na ekranie przykładowy wykres. Może skorzystać z multimedium dołączonego do e‑materiału. Nauczyciel omawia wykres.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel wprowadza definicję czasu połowicznego rozpadu.
W oparciu o definicję i analizę wykresu krzywej zaniku promieniotwórczego uczniowie wyznaczają graficznie i odczytują wartość czasu połowicznego rozpadu.
Uczniowie odczytują z wykresu liczbę jąder promieniotwórczych po upływie 2, 3, 4 i 5 czasów połowicznego rozpadu, a następnie proponują (zgadują) matematyczną zależność otrzymanych liczb.
Uczniowie, wspomagani przez nauczyciela, proponują postać prawa rozpadu promieniotwórczego.
Nauczyciel wprowadza pełną formułę prawa rozpadu promieniotwórczego.
Uczniowie sprawdzają poprawność wzoru dla pięciu uprzednio znalezionych punktów.
Korzystając z papierowej lub interaktywnej tablicy izotopów, uczniowie wyszukują czasy połowicznego rozpadu kilku przykładowych izotopów (można skorzystać z przykładów podanych w części „Warto przeczytać”).

Faza podsumowująca:

Uczniowie, wykorzystując zdobytą wiedzę, rozwiązują zadanie 5 i 6 z zestawu ćwiczeń. Nauczyciel ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

W ramach powtórzenia i utrwalenia wiadomości uczniowie rozwiązują zadania 7 i 8 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium do wykorzystania w trakcie lub po lekcji w celu utrwalenia materiału.