Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Rozwój partii politycznych. Nowe ideologie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XXXIV. Przemiany gospodarcze i społeczne. Nowe prądy ideowe. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) wyjaśnia związki ideologii z ruchami narodowowyzwoleńczymi i zjednoczeniowymi, z działalnością partii politycznych oraz związków zawodowych;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnia genezę powstania i rozwoju partii politycznych w XIX w.;

  • tłumaczy znaczenie takich pojęć jak m.in.: konserwatyzm, liberalizm, socjalizm, komunizm, marksizm, socjaldemokracja, anarchizm;

  • omawia cele działaczy ruchu robotniczego i stosowane przez nich metody;

  • omawia rozwój ruchu nacjonalistycznego;

  • przedstawia działania Kościoła katolickiego będące odpowiedzią na rozwój ruchu robotniczego oraz socjalizmu.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Rozwój partii politycznych. Nowe ideologie”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

  2. Nauczyciel poleca uczniom, aby na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj” przygotowali prezentacje.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni wspomnieć o porządku powiedeńskim oraz zmianach wywołanych przez ruchy liberalne, powstania narodowe i Wiosnę Ludów.

Faza realizacyjna:

  1. Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

  2. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel prosi wybraną osobę o przeczytanie polecenia 2: „Wyjaśnij genezę partii politycznych. Z jakimi zjawiskami w życiu politycznym wiąże ją prof. Chwalba?” i poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale. Odtwarza pierwszy film, po jego obejrzeniu uczniowie pracują w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.

  3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1, 2 i 3 z sekcji „Sprawdź się”: wskazują poprawne odpowiedzi oraz wyjaśniają jedno z haseł ruchu robotniczego. Następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką, wskazane osoby przedstawiają odpowiedzi na forum klasy.

  4. Nauczyciel wyświetla ćwiczenie 7, uczniowie wykonują je w czteroosobowych grupach. Wybrana grupa prezentuje swoje rozwiązanie, nauczyciel weryfikuje jego poprawność.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie podsumowują swoją wiedzę z wykorzystaniem mapy myśli, pracując w dotychczasowych zespołach. Każda grupa na środku kartki A4 wpisuje główne hasło „Rozwój partii politycznych w XIX w.” i rysuje gałęzie mapy. Powinny rozchodzić się promieniście i rozdzielać na kolejne gałęzie. Słowa, które zostaną umieszczone nad gałęziami, powinny być słowami kluczami, które wyrażają istotę myśli lub zagadnienia. Ważne, aby cała mapa zmieściła się na jednej stronie. Po wykonaniu pracy, w zależności od liczebności klasy i czasu, nauczyciel prosi o omówienie mapy myśli przedstawicieli wybranych lub wszystkich grup.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia 4 i 6 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Historia doktryn politycznych. Materiały źródłowe, wyb. A. Reiss, F. Ryszka, A. Szcześniak, Warszawa 1972.

N. DaviesEuropa, tłum. E. Tabakowska, Znak, Kraków 2009.

A. Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie na podstawie sekcji „Film edukacyjny” przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.