SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Magdalena Filewicz

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Skutki przyrodnicze eksploatacji surowców w Polsce

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III

Podstawa programowa

XIII. Człowiek a środowisko geograficzne – konflikty interesów: wpływ działalności człowieka na atmosferę na przykładzie smogu, inwestycji hydrologicznych na środowisko geograficzne, rolnictwa, górnictwa i turystyki na środowisko geograficzne, transportu na warunki życia i degradację środowiska przyrodniczego, zagospodarowania miast i wsi na krajobraz kulturowy, konflikt interesów człowiek – środowisko, procesy rewitalizacji i działania proekologiczne.

Uczeń:

4. wyjaśnia wpływ górnictwa na środowisko przyrodnicze na przykładzie odkrywkowych i głębinowych kopalni w Polsce i na świecie oraz dostrzega konieczność rekultywacji terenów pogórniczych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wskazuje obszary zagrożenia ekologicznego w Polsce,

• określa skutki przyrodnicze eksploatacji surowców w Polsce,

• charakteryzuje skutki zanieczyszczenia środowiska w Polsce.

Strategie nauczania: konstruktywizm, konektywizm

Metody nauczania: wykorzystanie ćwiczeń przedmiotowych, z użyciem komputera, pogadanka, dyskusja

Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu, zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale

Materiały pomocnicze

R. Janikowski, Zarządzanie antropopresją. W kierunku zrównoważonego rozwoju społeczeństwa i gospodarki, Difin, Warszawa 2004.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel prosi ochotnika lub wskazaną osobę o odczytanie tematu lekcji. Następnie zadaje uczniom pytanie: „co wiecie na ten temat?”. Prosi wybranego ucznia lub uczennicę o zapisywanie propozycji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel przedstawia uczniom fragment e‑materiału. W krótkim wykładzie wyjaśnia uczniom najważniejsze treści dotyczące tematu.

• Nauczyciel odtwarza film edukacyjny, a następnie czyta polecenia do tego multimedium i prosi uczniów, aby wykonali je w parach.

• Wybrana para prezentuje odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. W razie odmiennych odpowiedzi klasa ma za zadanie ustalić poprawną wersję.

• Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje przytoczone przez uczniów. Wyjaśnia też kwestie sporne.

• Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Dzieli klasę na 4‑osobowe grupy. Uczniowie rozwiązują zadania na czas, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Wygrywa grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza. Nauczyciel może nagrodzić uczniów ocenami za aktywność.

Faza podsumowująca

• Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

• Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa

• Korzystając z dostępnych źródeł informacji, w formie krótkiej wypowiedzi pisemnej scharakteryzuj skutki przyrodnicze eksploatacji surowców w Polsce i napisz, jak można im przeciwdziałać.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Film edukacyjny zawarty w e‑materiale może zostać wykorzystany w ramach lekcji dotyczącej konfliktów interesów w relacjach człowiek – środowisko (zakres podstawowy XIII. 8). Może zostać wykorzystany także w ramach samokształcenia uczniów.