Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Napoleona Bonapartego droga do władzy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne :

Uczeń:

• wyjaśnia, dzięki jakim dokonaniom Bonaparte zyskał uznanie i sławę wybitnego dowódcy i stratega;

• opisuje, jak Napoleon doszedł do władzy cesarskiej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1 i 4 – Zakończenie wojny z I koalicją (awans Napoleona, sukcesy francuskiej armii);

• Grupa 2 i 5 - Wyprawa egipska i początek wojny z II koalicją (przyczyny wyprawy egipskiej, jej przebieg, zawiązanie II koalicji i jej sukcesy militarne);

• Grupa 3 i 6 - Konsulat, czyli kres rewolucji i Koniec wojny z II koalicją (przebieg przewrotu Napoleona, postanowienia konstytucji, postanowienia Kodeksu Napoleona, skutki pokoju w Lunéville).

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia wypowiedzi uczniów, zwracając uwagę na to, czy znalazły się w nich najważniejsze informacje.

2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w medium w sekcji „Mapa interaktywna” układają pytania do quizu dla innych grup. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.

3. Praca z drugim multimedium („Prezentacja multimedialna + Sprawdź się”). Nauczyciel czyta treść polecenia 3 „Zastanów się, w jakim stopniu Napoleon jako władca był „dzieckiem” rewolucji, a w jakim reprezentował odejście od jej głównych założeń. Przedstaw swoje argumenty” i prosi uczniów, aby w parach przygotowali rozwiązanie na podstawie materiału, który zaraz zostanie wyświetlony na tablicy.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1‑3 z sekcji „Prezentacja multimedialna + Sprawdź się”, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

5. Nauczyciel udostępnia uczniom za pomocą rzutnika lub tablicy interaktywnej ćwiczenie 4 oraz 5. Uczniowie pracują indywidualnie. Po zalogowaniu się na telefonie, tablecie lub komputerze przystępują do rozwiązywania zadania. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i rezultaty. Prosi wybranego ucznia, który wskazał błędne rozwiązanie, o uzasadnienie swojej decyzji i zaprasza pozostałych uczniów do dyskusji.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Opracuj podsumowanie tematu „Napoleona Bonapartego droga do władzy” w formie pytań do krzyżówki.

2. Wykonaj w domu ćwiczenia niezrealizowane na lekcji.

Materiały pomocnicze:

A. Manfred, Napoleon Bonaparte, tłum. A. Szymański, Warszawa 1980.

A. Zahorski, Napoleon, Warszawa 1982.

K. Sójka‑Zielińska, Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa 2008.

P. Miguel, Tak żyli ludzie w czasach Napoleona 1795–1815, Wrocław 1994.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011.

Wskazówki metodyczne:

• Materiały z sekcji „Mapa interaktywna” mogą posłużyć podczas lekcji do pracy uczniów w parach lub samodzielnie.