Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Przemiany światopoglądowe w dobie modernizmu
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
dostrzega filozoficzne inspiracje w twórczości autorów przełomu XIX i XX wieku,
rozpoznaje elementy światopoglądu modernistycznego w twórczości poetów młodpolskich: J. Kasprowicza i K. Przerwy‑Tetmajera,
opisuje nurty charakterystyczne dla twórczości młodopolan, m.in. dekdentyzm i próby jego przełamania (zwrot ku duchowości franciszkańskiej),
definiuje pojęcia z dziedziny filozofii i teorii literatury.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Przemiany światopoglądowe w dobie modernizmu”. Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią metariału przed lekcją i przygotowują pytania, jakie można by było zadać w kontekście tematu zajęć.
Recytacja. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują się do głośnego czytania utworów w e‑materiale: Credo [fragment], Bogowie zmarli , Xiądz Faust[fragment] z elementami aktorskiej interpretacji.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat i cele zajęć. Prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: Modernizm. Uczniowie podają swoje pomysły, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisany problem. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.
Wybrana przed lekcją osoba prezentuje recytację utworu: Credo [fragment], Bogowie zmarli, Xiądz Faust [fragment]. Następnie pozostała część klasy przedstawia swoje wrażenia dotyczące utworu oraz prezentacji.
Praca z multimedium. Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią materiału w sekcji „Prezentacja multimedialna” oraz poleceniem: „Zapoznaj się z prezentacją i wyjaśnij, dlaczego młodopolanie interesowali się tajemnicami ludzkiej psychologii, odwołując się do realiów i nastrojów epoki” i wspólnie rozwiązują zadanie.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie, w parach, rozwiązują ćwiczenia zawarte w sekcji „Galeria zdjęć interaktywnych”. Następnie, aby uzasadnić poprawność rozwiązań, omawiają je w większych grupach, przygotowując spójną argumentację, którą zaprezentują na forum klasy. Po wyznaczonym czasie następuje wspólne omówienie zadań.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel prosi wybranych uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się…, nauczyłem się...
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Przygotuj prezentację multimedialną, w której podsumujesz zdobyte podczas lekcji wiadomości.
Materiały pomocnicze:
Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, tom 1 i 2, praca zbiorowa, Warszawa 1984.
Gilles Deleuze, Nietzsche i filozofia, Warszawa 1994.
Arthur Schopenhauer, O podstawie moralności, Kraków 2004.
Wskazówki metodyczne
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja multimedialna” do podsumowania lekcji.