Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Prawo unijne
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIV. Integracja europejska.
Uczeń:
2) przedstawia etapy powojennej integracji europejskiej (w aspekcie gospodarczym – od strefy wolnego handlu do wspólnego rynku) i najważniejsze postanowienia aktów prawa pierwotnego: Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą, Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, Traktatu fuzyjnego i Jednolitego aktu europejskiego;
3) przedstawia integrację w ramach Unii Europejskiej (w aspekcie gospodarczym – od wspólnego rynku do unii gospodarczo‑walutowej) i najważniejsze postanowienia aktów prawa pierwotnego: Traktatu o Unii Europejskiej (Traktatu z Maastricht), Traktatu amsterdamskiego i Traktatu nicejskiego;
4) rozważa kwestię charakteru prawnego Unii Europejskiej, korzystając z przepisów traktatu z Lizbony i wskazując na zasady pomocniczości, subsydiarności i solidarności.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
omawia źródła prawa unijnego;
omawia poszczególne rodzaje aktów prawnych UE;
analizuje znaczenie prawa unijnego dla państwa członkowskiego i własnego życia.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca;
dyskusja;
wykonanie grafiki;
niedokończone zdanie.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
kartki A3, pisaki.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie dzielą się na pięć grup i przypominają sobie etapy powojennej integracji europejskiej oraz najważniejsze postanowienia aktów prawa pierwotnego:
grupa 1 – Taktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali;
grupa 2 – Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą;
grupa 3 – Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej;
grupa 4 – Traktatu fuzyjnego;
grupa 5 – Jednolitego aktu europejskiego.
Następnie krótko przedstawiają na forum najważniejsze ich postanowienia.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie zapoznają się ze schematem interaktywnym i treścią lekcji. Następnie wykonują ćwiczenie 1 do multimedium.
2. Uczniowie rozmawiają na temat poszczególnych aktów prawnych UE i ich miejsca w systemie prawnym UE.
3. Uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy. Najpierw wykonują ćwiczenie 6. Następnie na podstawie ćwiczenia i multimedium wykonują grafikę przedstawiającą zależności między prawem unijnym a prawem krajowym (hierarchia prawa polskiego jest w materiałach pomocniczych). Efekty pracy przedstawiają na forum i omawiają.
4. Rozpoczyna się dyskusja. Uczniowie rozmawiają na temat znaczenia prawa unijnego dla państwa członkowskiego i własnego życia. Podają oraz analizują przykłady wpływu prawa UE na prawo polskie i ich życie. Zastanawiają się też, czy i dlaczego prawo unijne jest potrzebne. Na koniec wybrana osoba podsumowuje dyskusję.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wykonują ćwiczenie 2 do multimedium.
2. Uczniowie kończą zdanie „Aktem prawa unijnego…”.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Załącznik do pkt. 3 lekcji (Faza realizacyjna)
Hierarchia aktów prawnych w Polsce:
Konstytucja;
Umowy międzynarodowe, które były ratyfikowane;
Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje Unii Europejskiej;
Ustawy;
Rozporządzenia z mocą ustaw (dekrety);
Uchwały (akty wewnętrzne wiążące), rozporządzenia, zarządzenia;
Akty prawa miejscowego.
Paweł Mering,Czy prawo unijne ma pierwszeństwo przed prawem krajowym? A co z Konstytucją RP?, bezprawnik.pl.
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), eur‑lex.europa.eu.
Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), eur‑lex.europa.eu.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie multimedium uczniowie mogą przygotować własne definicje poszczególnych aktów prawnych.