Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Etyka

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• odróżnia normy moralne, etyczne, prawne i religijne;

• poznaje i będzie właściwie stosować pojęcia: norma, sankcja, moralność, etyka, zdanie aksjologiczne;

• charakteryzuje trzy rodzaje etyk oraz rozpoznasz ich przykłady: etykę normatywną, etykę opisową i metaetykę;

• charakteryzuje podstawowe stanowisko filozoficzne w kwestii prawdziwości/fałszywości zdań etycznych;

• analizuje przykładowe teksty filozoficzne z etyki normatywnej i metaetyki.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel przedstawia uczniom temat lekcji i cele zajęć, które wyświetla przy użyciu tablicy interaktywnej lub rzutnika, oraz wspólnie z uczestnikami zajęć ustala kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czym jest dla was etyka? Jak rozumiecie to pojęcie?

Faza realizacyjna:

1. Mapa myśli. Uczniowie w grupach przygotowują mapy myśli związane z etyką. Powinny się w niej znaleźć odpowiedzi na takie pytania, jak:
   1. Jaka jest definicja etyki?
   2. Czym się zajmuje etyka?
   3. Jaka jest relacja między moralnością a etyką?
   4. Jakie są rodzaje etyki?
   5. Jakimi pojęciami posługują się poszczególne rodzaje etyki?
   Nauczyciel informuje uczniów, że ich mapy będą oceniane pod kątem zgodności merytorycznej oraz trafności dobranej szaty graficzne

2. Po wykonaniu zadania grupy prezentują swoje mapy myśli na forum klasy. Nauczyciel i pozostałe drużyny w razie potrzeby uzupełniają informacje.

3. Uczniowie dobierają się w pary i wspólnie wykonują ćwiczenia zamieszczone w sekcji „Sprawdź się”. Następnie wskazane przez nauczyciela dwójki przedstawiają po jednym rozwiązaniu kolejnych ćwiczeń.

4. Nauczyciel prosi uczniów, żeby samodzielnie, na czas odpowiedzieli na pytania z gry dydaktycznej. Osoba, która zrobi to najszybciej, prezentuje swoje odpowiedzi, a nauczyciel i pozostali uczniowie sprawdzają ich poprawność.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wspólnie z uczniami poddaje refleksji proces dydaktyczny: czego się uczniowie nauczyli, czy osiągnęli założone cele?

Praca domowa:

1. Stwórz krzyżówkę podsumowującą zajęcia i zawierającą minimum dziesięć haseł.

Materiały pomocnicze:

• MacIntyre A., Krótka historia etyki: historia filozofii moralności od czasów Homera do XX wieku, tłum. A. Chmielewski, Warszawa 1995.

• Galarowicz J., Nowy Elementarz Etyczny, Kraków 2011.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Gra dydaktyczna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.