Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Katarzyna Lewandowska

Przedmiot: Język polski

Temat: Sposoby ukazywania natury w malarstwie romantycznym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;
2) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl, sposób prowadzenia wywodu oraz argumentację;
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
II. Kształcenie językowe.
4. Ortografia i interpunkcja. Uczeń:
1) stosuje zasady ortografii i interpunkcji, w tym szczególnie: pisowni wielką i małą literą, pisowni łącznej i rozłącznej partykuły nie oraz partykuły -bym, -byś, -by z różnymi częściami mowy; pisowni zakończeń -ji, -ii, -i ; zapisu przedrostków roz-, bez-, wes-, wz-, ws-; pisowni przyimków złożonych; pisowni nosówek ( a, ę ) oraz połączeń om, on, em, en ; pisowni skrótów i skrótowców;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
2) buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad retoryki;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne Uczeń:

  • poznaje wybitnych artystów epoki romantyzmu i przykłady ich twórczości,

  • charakteryzuje malarstwo epoki, jego styl i tematykę,

  • porównuje sposoby obrazowania w dziełach malarskich i utworach literackich okresu romantyzmu.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Sposoby ukazywania natury w malarstwie romantycznym”. Uczestnicy zajęć zapoznają się z blokiem tekstowym e‑materiału. Nauczyciel prosi, by przypomnieli sobie także, jakie znaczenie miał dla poetów romantycznych związek człowieka z naturą.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom cele zajęć oraz wspólnie ustala z nimi kryteria sukcesu.

  2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: nauczyciel zadaje pytania otwierające dyskusję: jaką role odgrywała natura w twórczości poetów romantycznych? Jak zmienił się ich stosunek do niej w odniesieniu do twórców wcześniejszych epok? Jakie cechy przyrody dostrzeżono w romantyzmie? Uczniowie dzielą się swoimi refleksjami, ustalają wspólne wnioski, a następnie notują je w zeszytach.

  3. Podanie celu i tematu zajęć.

Faza realizacyjna:

  1. Prowadzący wyświetla galerię zdjęć interaktywnych. Prosi uczniów, by na jej podstawie wyjaśnili, w jaki sposób w epoce romantyzmu malarze przedstawiali naturę.

  2. Następnie uczestnicy zajęć, pracując w parach, wykonują polecenie: Porównaj cechy charakterystyczne malarstwa Théodore’a Rousseau i Williama Turnera. Wskaż podobieństwa i różnice w sposobach ukazywania natury przez tych twórców.
    Kilka wskazanych przez nauczyciela osób przedstawia propozycje odpowiedzi. Nauczyciel weryfikuje ich poprawność.

  3. Uczniowie przystępują do indywidualnej pracy z drugim multimedium. Wykonują polecenia 1 i 2 oraz ćwiczenia 1‑3. Po upływie wyznaczonego czasu przedstawiają odpowiedzi, dyskutują na ich temat. Nauczyciel może ocenić pracę uczniów.

Faza podsumowująca:

  1. Na koniec zajęć nauczyciel prosi wybranych uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się…, nauczyłem się...

Praca domowa:

  1. Na podstawie animacji zamieszczonej w e‑materiale przygotuj notatkę, w której podsumujesz zdobytą wiedzę na temat malarstwa romantycznego i sposobów prezentowania w nim świata natury.

Materiały pomocnicze:

  • Wojciech Strokowski, Polonista polimedialny, w: Polonista w szkole, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków 2004.

  • Ryszard Nycz, Wykładniki intertekstualności, w: Metodyka literatury, tom 2, wybór i oprac. J. Pachecka, A. Piątkowska, K. Sałkiewicz, Warszawa 2002.

  • Zbiory cyfrowe Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Muzeum Narodowego w Krakowie.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Galeria zdjęć interaktywnych” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.