Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Od Mieszka II do Bolesława Krzywoustego - podsumowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia władców piastowskich panujących w tym okresie i ich politykę zewnętrzną i wewnętrzną;

• charakteryzuje sytuację społeczną w Polsce na tle Europy.

• omawia przyczyny rozbicia dzielnicowego, do którego doszło za panowania Bolesława Krzywoustego.

• weryfikuje swój stan wiedzy dotyczący władców od Mieszka II do Bolesława Krzywoustego poprzez wykonanie zestawu ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Nauczyciel poleca uczniom, aby powtórzyli wiadomości obejmujące panowanie polskich władców od Mieszka II do Bolesława Krzywoustego. Mogą wykorzystać do tego e‑materiał (bez multimediów i zestawu ćwiczeń).

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla uczniom temat i cele zajęć i poleca, by na tej podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup i poleca, by uczniowie w tych zespołach opracowali mapy myśli związane z tematem panowania jednego z władców (Mieszka II, Kazimierza Odnowiciela, Bolesława Śmiałego, Władysława Hermana, Bolesława Krzywoustego). Wybrana osoba z każdej grupy przedstawia przygotowane propozycje i zapisuje je na tablicy.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów, by wykonali indywidualnie cztery pierwsze ćwiczenia z sekcji „Audiobook + Sprawdź się” celem przypomnienia sobie faktów dotyczących wydarzeń podczas rządów wspomnianych władców. Weryfikuje wspólnie z uczniami poprawność odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

2. Praca z multimedium („Audiobook + Sprawdź się”). Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia nr 1 „Wysłuchaj audiobooka. W jaki sposób Gall Anonim opisuje sprawę konfliktu króla Bolesława z biskupem? Wyjaśnij powody powściągliwości kronikarza” i po wysłuchaniu nagrania wspólnie rozwiązują zadanie. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją.

3. Następnie prowadzący dzieli uczniów na dwie, trzy lub cztery grupy i zapowiada, że zagrają w grę interaktywną sprawdzającą ich wiedzę. Będzie to quiz na wzór Milionerów, ale z ograniczeniem czasu na udzielenie odpowiedzi. Prosi, aby grupy wyłoniły liderów, którzy będą odpowiadali na pytania. Pozostałe osoby odgrywają rolę publiczności, która może udzielać podpowiedzi. Zwycięża ta grupa, która najszybciej odpowie poprawnie na wszystkie pytania.

4. Uczniowie grają w grę interaktywną. Grupy rywalizują ze sobą i ta, która najszybciej rozwiąże quiz, może zostać nagrodzona oceną za aktywność.

5. Podsumowując quiz, nauczyciel odwołuje się do wiedzy uczniów i pyta: Które z pytań sprawiło wam największą trudność? Uczniowie zgłaszają swoje odpowiedzi lub wątpliwości, wspólnie z koleżankami i kolegami omawiają poruszane zagadnienia.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, ocenia pracę grup uczniowskich. Prosi uczniów o samoocenę dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 5, 6 i 7 z sekcji „Audiobook + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy tom I, Rzeszów 2000.

Wskazówki metodyczne:

Informacje z sekcji „Audiobook” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w małych grupach lub samodzielnie. Natomiast gra interaktywna może być wykorzystana zarówno do sprawdzenia wiedzy indywidualnej uczniów podczas lekcji (każdy uczeń odpowiada samodzielnie), jak i do sprawdzenia wiedzy poza lekcją, np. przy powtórce wiadomości.