Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Joanna Oparek

Przedmiot: Język polski

Temat: Żyjemy w czasie neobaroku

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
2) rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach (fantastyczną, symboliczną, mimetyczną, realistyczną, naturalistyczną, groteskową);
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • przypomni sobie charakterystyczne cechy barokowej sztuki i poezji;

  • omówi pojęcie neobaroku;

  • scharakteryzuje barokowy światopogląd i porówna go ze światopoglądem człowieka współczesnego.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem e‑podręcznika;

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed zajęciami:

  1. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat motywu vanitas i jego znaczenia dla współczesnego człowieka.

  2. Nauczyciel może zaprezentować uczniom barokowe obrazy wykorzystujące motyw vanitas.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał  i wprowadza ich w temat lekcji, nawiązując do wcześniejszej rozmowy. Wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

  2. Prowadzący zajęcia prosi o odczytanie wybranych utworów poetów barokowych oraz korespondujących z nimi wierszy współczesnych, np. Stanisława Grochowiaka.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”. 

  2. Nauczyciel prosi wybraną osobę o próbę zdefiniowania zjawiska neobaroku.

  3. Uczniowie zapoznają się audiobookiem (dwa fragmenty) i wykonują polecenia oraz ćwiczenia. Wybrane osoby prezentują odpowiedzi, a nauczyciel ocenia i komentuje.

  4. Uczniowie przechodzą do sekcji mapa myśli i wykonują polecenie 1 – może ono przybrać formę dyskusji moderowanej przez nauczyciela. Cechy współczesnego światopoglądu mogą zostać zapisane na tablicy jako propozycje, a następnie wpisane w mapę myśli. Zestawienie obu światopoglądów w formie mapy myśli stanowi punkt wyjścia do dyskusji na temat: Czy żyjemy w czasie neobaroku? 

  5. Nauczyciel komentuje wypowiedzi uczniów i podsumowuje dyskusję.

  6. Uczniowie wykonują polecenie 2, nauczyciel prosi kilka osób o zaprezentowanie odpowiedzi i komentuje.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie cech neobaroku w literaturze. Inni uczniowie uzupełniają jego wypowiedź.

  2. Prowadzący lekcję może nawiązać do sztuki współczesnej, która także stawia sobie za cel zaskoczenie i zaszokowanie odbiorcy.

  3. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie dyskusji na temat: Czy żyjemy w czasach neobaroku? Na zakończenie nauczyciel może zaproponować uczniom lekturę poetów najmłodszego pokolenia i rozmowę na temat neobarokowych cech ich poezji.

Praca domowa:

  • Napisz wypracowanie na temat: Niepokój metafizyczny człowieka współczesnego. Twoja praca powinna się składać z co najmniej 250 słów.

Materiały pomocnicze:

  • Anna Łozowska‑Patynowska, Iwaszkiewicz i barok(i), „Świat Tekstów. Rocznik Słupski „ 2011, nr 9.

  • https://rcin.org.pl/Content/53765/WA248_70114_P‑I-2524_dobrzyn‑powroty.pdf

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do podsumowania lekcji.