Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Poezja Gałczyńskiego, czyli awangarda dla mas

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wyjaśni, w jaki sposób i dlaczego Konstanty Ildefons Gałczyński chętnie odwoływał się w swojej poezji do przemian kulturowych;

• omówi zabiegi językowe, które Gałczyński stosował w swoich utworach;

• określi strategie stylistyczne stosowane przez poetę;

• wymieni rodzaje aluzji, które wykorzystywał w swojej poezji Konstanty Ildefons Gałczyński.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• prezentacja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Poezja Gałczyńskiego, czyli awangarda dla mas”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstami w sekcjach „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali cel zajęć oraz kryteria sukcesu.

2. Chętne osoby prezentują prace, które wykonały przed lekcją. W ten sposób wprowadzamy uczniów w świat poezji Gałczyńskiego.

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium. Nauczyciel poleca, aby wybrany uczeń przeczytał Polecenia 1 i 2 z sekcji „Audiobook”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na grupy i opracowali odpowiedzi do poleceń. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.
   Ćwiczenia z tej sekcji uczniowie wykonują samodzielnie.

2. Uczniowie zapoznają się indywidualnie ze schematem. Następnie w parach wykonują Polecenie 1 w sekcji „Schemat”. Po upływie określonego przez nauczyciela czasu, przedstawiciele par prezentują odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Dyskusja. Uczniowie odliczają do dwóch, dzieląc się na dwie grupy. Nauczyciel informuje, że będą dyskutować i wykorzystają do tego metodę akwarium. Nauczyciel wyjaśnia zasady dyskusji oraz określa jej czas. Pierwsza drużyna siada w kręgu i prowadzi rozmowę na temat: Gałczyński był romantykiem, który postanowił zostać satyrykiem. Co o tym świadczy?
   Druga grupa obserwuje i zapisuje swoje spostrzeżenia dotyczące doboru i skuteczności argumentów, przestrzegania zasad i ogólnego przebiegu rozmowy. Po upływie wyznaczonego czasu następuje zamiana ról. Na zakończenie wybrane osoby przedstawiają na forum klasy swoje spostrzeżenia.

Praca domowa:

1. Omów zabiegi językowe, które stosował Gałczyński w swoich utworach.

Materiały pomocnicze:

• Ryszard Matuszewski, Poezja polska 1939–1996, Warszawa 1998.

• Ze struny na strunę. Wiersze poetów Polski Odrodzonej 1918–1978, ułożył A. Lam, Kraków 1980.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Schemat”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.