Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Najczęściej spotykane patologie władzy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

8) rozpoznaje przejawy patologii życia publicznego i wykazuje ich negatywny wpływ na życie publiczne; przedstawia mechanizmy korupcji i analizuje – z wykorzystaniem materiałów medialnych – jej udowodniony przykład.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje pojęcie patologie władzy;

• analizuje najczęściej spotykane patologie władzy i wskazuje przykłady ich występowania;

• rozważa negatywne konsekwencje biurokratyzacji, korupcji, nepotyzmu i demagogii.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiałów źródłowych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie analizują wykres zawarty we Wprowadzeniu. Wybrane osoby odpowiadają na pytania:

• Jakie są w opinii respondentów „grzechy główne” rządzących w naszym państwie?

• Jakie negatywne konsekwencje dla życia publicznego niosą ze sobą te zjawiska?

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie oglądają animację nt. patologii władzy, wynotowują najważniejsze informacje.

2. Podział klasy na cztery grupy, którym nauczyciel przydziela jedną z czterech patologii władzy omawianych w animacji: biurokratyzację, korupcję, nepotyzm i demagogię. Zadaniem każdej z grup jest opracowanie następujących zagadnień:

• wyjaśnić negatywne konsekwencje występowania danej patologii dla funkcjonowania państwa i sytuacji jednostki;

• rozważyć, jakie czynniki sprzyjają jej występowaniu;

• wyjaśnić, co może przyczynić się do jej eliminacji;

• wskazać, jakie działania powinny podjąć organy władzy państwowej w celu jej eliminacji z życia publicznego;

• wskazać, jakie działania mogą podejmować obywatele w celu jej eliminacji z życia publicznego.

Uczniowie samodzielnie dzielą się zadaniami w obrębie grup i współpracują w ich realizacji.

3. Po upływie wyznaczonego czasu grupy przedstawiają pozostałym uczniom rezultaty swojej pracy.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia interaktywne 3–4 i 6–8. Wybrane pary przedstawiają swoje rozwiązania, pozostali uczniowie weryfikują ich poprawność.

2. Uczniowie samodzielnie rozwiązują i sprawdzają pozostałe ćwiczenia interaktywne. Jeśli któreś z rozwiązań wzbudza wątpliwości lub kontrowersje, można je omówić na forum klasy.

Praca domowa:

Zaplanuj kampanię społeczną na rzecz eliminacji wybranej patologii życia publicznego. Przedstaw swoje pomysły w formie mapy myśli.

Materiały pomocnicze:

CBOS, Opinie na temat korupcji w Polsce, „Komunikat z badań”, Warszawa, maj 2017.

CBOS, Korupcyjne doświadczenia Polaków, „Komunikat z badań”, Warszawa, czerwiec 2017.

Tomasz Arabski, Wystąpienie pokontrolne, Warszawa 2011, bip.kprm.gov.pl.

Wacław Wilczyński, Czas demagogów, wprost.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może posłużyć uczniom jako inspiracja do przygotowania scenek dramowych dotyczących zapobiegania poszczególnym patologiom władzy.