Dla nauczyciela
Autor: Maria Gniłka‑Somerlik
Przedmiot: Język polski
Temat: „Prawiek”. Vademecum podróżnika
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
rozróżnia cechy fantastyczne i rzeczywiste Prawieku z powieści Olgi Tokarczuk;
dostrzega analogię między opisem Prawieku a biblijnym wyobrażeniem raju;
opisuje mity i symbole zawarte w powieści Prawiek i inne czasy;
interpretuje zestawienie praw rządzących życiem ludzkim zaproponowane przez pisarkę.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika;
mapa myśli;
rozmowa kierowana.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel pyta uczniów o przykłady filmów, książek lub innych dzieł, w których fabule doszło do wymieszania świata rzeczywistego z fantastycznym. Pyta uczniów: Dlaczego twórcy podejmują się takiego zabiegu? Jakim celom może to służyć?
Po rozmowie kierowanej przeprowadzonej z uczniami, nauczyciel formułuje krótki wstęp, w którym informuje o tym, że nurtem sztuki koncentrującym się na takim połączeniu światów jest realizm magiczny. Poleca uczniom głośną lekturę definicji w słowniku zamieszczonym w e‑materiale w sekcji „Przeczytaj”. Następnie podpowiada, że pisarką, która często tworzy w nurcie realizmu magicznego jest Olga Tokarczuk.
Nauczyciel przedstawia cele lekcji i zapisuje jej temat na tablicy.
Faza realizacyjna:
Faza realizacyjna (oraz podsumowująca) poświęcona jest przede wszystkim na pracę z rozbudowanym i dwuczęściowym multimedium.
Przed przystąpieniem do pracy z multimedium uczniowie czytają informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj”.
Praca z multimedium.
Uczniowie zapoznają się z sekcją „Prezentacja multimedialna” i po omówieniu jej z nauczycielem przystępują do wspólnego wykonania polecenia 1. W następnym kroku uczniowie odsłuchują audiobook i wykonują polecenia i ćwiczenia przyporządkowane do niego.
Faza podsumowująca:
W podsumowaniu lekcji, na podstawie wszystkich zdobytych informacji oraz tropów interpretacyjnych, uczniowie wykonują w multimedium autorski plan świata z powieści Prawiek i inne czasy (polecenie 2. w sekcji „Prezentacja multimedialna”). Wymaganiem do realizacji tej części lekcji jest dostęp każdego ucznia do komputera lub tabletu.
Materiały pomocnicze:
Pindel Tomasz, Realizm magiczny. Przewodnik (praktyczny), Kraków 2014.
Światy Olgi Tokarczuk. Studia i szkice, red. M. Rabizo‑Birek, M. Pocałuń‑Dydycz,
A. Bienias, Rzeszów 2013.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą wykorzystać audiobook w ramach przygotowania się do lekcji związanych z aluzjami biblijnymi lub mitami występującymi w literaturze współczesnej.