Imię i nazwisko autora:

Bartłomiej Klus

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Badanie zachowania ciał pod wpływem przyłożonych sił

Grupa docelowa:

II etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
6) tworzy teksty, tabele, diagramy lub wykresy, rysunki schematyczne lub blokowe dla zilustrowania zjawisk bądź problemu; właściwie skaluje, oznacza i dobiera zakresy osi;
15) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.

II. Mechanika. Uczeń:
6) stosuje zasady dynamiki do opisu zachowania się ciał.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
6) tworzy teksty, tabele, diagramy lub wykresy, rysunki schematyczne lub blokowe dla zilustrowania zjawisk bądź problemu; właściwie skaluje, oznacza i dobiera zakresy osi;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.

II. Mechanika.
Uczeń:
13) stosuje zasady dynamiki do opisu zachowania się ciał.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wymieni parametry ruchu ciała, jakie mogą ulec zmianie pod wpływem przyłożonych do niego sił,

2. określi warunki, które muszą być spełnione, aby ciało zostało wprawione w ruch lub aby zostało zatrzymane,

3. rozróżni siły wywołujące ruch i siły hamujące,

4. zastosuje zdobytą wiedzę do rozwiązania problemów pojęciowych i rachunkowych.

Strategie nauczania:

IBSE (Inquiry‑Based Science Education - nauczanie/uczenie się przez odkrywanie/dociekanie naukowe)

Metody nauczania:

- burza mózgów,
- pokaz multimedialny,
- analiza pomysłów,
- poszukująca.

Formy zajęć:

- praca w grupach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

Komputery dla każdej grupy uczniów, symulacja obrazująca zmianę parametrów ruchu ciała pod wpływem przyłożonych do niego sił - Zestaw zadań.

Materiały pomocnicze:

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

- Zaciekawienie uczniów (wg e‑materiału).
- Uzgodnienie z uczniami celów do osiągnięcia na lekcji.
- Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów i nawiązanie do tej wiedzy z zakresu wpływu przyłożonych do ciała sił na jego parametry ruchu (przyspieszenie, jakiego doznaje ciało, prędkość, z jaką się porusza, droga, jaką przebędzie oraz czas ruchu).

Faza realizacyjna:

- Uczniowie w grupie zapoznają się z symulacją opisującą zachowanie się ciała pod wpływem przyłożonych do niego sił.

- Uczniowie w grupie analizują - w formie burzy mózgów - zagadnienie wpływu przyłożonych do ciała sił na jego parametry ruchu.

- Uczniowie indywidualnie otrzymują zestaw zadań, które rozwiązują samodzielnie (zadania 1, 2, 3, 4, 5 z zestawu ćwiczeń). Nauczyciel pełni rolę doradcy, obserwuje pracę uczniów i w razie potrzeby udziela wskazówek i podpowiedzi.

Nauczyciel podsumowuje pracę grup, prosząc o krótkie relacje, w celu sprawdzenia wiedzy i umiejętności zdobytych w trakcie zajęć.

Faza podsumowująca:

Uczniowie odnoszą się do postawionych sobie celów lekcji. Ustalają, które osiągnęli, a które wymagają jeszcze pracy, jakiej i kiedy. W razie potrzeby nauczyciel dostarcza im informację zwrotną kształtującą.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i poszerzają rozumienie, czytając tekst e‑materiału oraz rozwiązując w domu zadania nr: 6, 7 oraz 8 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Symulacja powinna zostać wykorzystana w trakcie lekcji, wraz z dyskusją na temat wpływu przyłożonych do ciała sił na jego parametry ruchu. Nauczyciel może również zlecić uczniom zapoznanie się z symulacją przed lekcją, a na lekcji przeprowadzić dyskusję. Zadania z zestawu ćwiczeń od 1 do 5 powinny zostać rozwiązane i omówione na lekcji. Zadania 6‑8 mogą stanowić pracę domową.