Dla nauczyciela
Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Przyczyny, przebieg i skutki wojny w Afganistanie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
12) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w XXI w. na obszarze Środkowego i Dalekiego Wschodu; lokalizuje je i wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje przyczyny konfliktów na terenie Afganistanu;
przedstawia przebieg konfliktów, wskazuje na ich zależności międzynarodowe;
ocenia rolę Stanów Zjednoczonych i Związku Sowieckiego w konfliktach w Afganistanie;
definiuje konflikt w Afganistanie w kontekście „zimnej wojny”.
Strategie nauczania:
konektywizm;
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
odwrócona klasa;
prezentacja multimedialna.
Formy zajęć:
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Na poprzedniej lekcji uczniowie zostają podzieleni na cztery grupy. Jedna z nich przedstawia wojnę sowiecko‑afgańską, druga – atak terrorystyczny na World Trade Center, trzecia – okoliczności inwazji amerykańskiej na Afganistan, czwarta – przebieg i skutki trwającego konfliktu.
Faza realizacyjna
1. Na początku lekcji uczniowie, wykorzystując burzę mózgów, definiują pojęcia: konflikt zbrojny, terroryzm, mudżahedini, talibowie.
2. Każda z grup proszona jest o zaprezentowanie przygotowanych przez siebie materiałów. Uczniowie powinni przygotować prezentację multimedialną, w której mogą wykorzystać filmy i linię chronologiczną dołączone do e‑materiału. Po zaprezentowaniu swoich materiałów każda z grup ocenia postawę obu stron przedstawionego przez siebie konfliktu.
3. Powstaje prezentacja multimedialna. Uczniowie wspólnie ją oglądają i poprawiają jej spoistość.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wskazują na rywalizację w Afganistanie między supermocarstwami w okresie zimnej wojny. Mogą podać przykłady innych konfliktów tego rodzaju.
2. Oceniają znaczenie Traktatu waszyngtońskiego jako porozumienia gwarantującego bezpieczeństwo państw‑członków NATO.
Praca domowa:
Uczniowie proszeni są o przygotowanie informacji na temat innego konfliktu zimnowojennego oraz konfliktu w XXI w., sprowokowanego przez politykę Stanów Zjednoczonych.
Materiały pomocnicze:
Marcin Wyrwał, Polscy weterani wojny w Afganistanie. Historia tych 3 żołnierzy to historia wstydu MON, onet.pl.
Stanisław Sadkiewicz, Długa, przegrana wojna, polska‑zbrojna.pl.
Mohammad Shafiq „Hamdam”, Wspieranie Afganistanu: decyzja strategiczna, nato.int.
Patryk Kugiel, Porozumienie USA z talibami, pism.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Filmy mogą zostać wykorzystane przy tworzeniu prezentacji multimedialnej przez całą klasę.