Film 2
Zapoznaj się z podsumowaniem konfliktu afgańskiego przeprowadzonym przez dr. hab. Jarosława Jarząbka. Następnie wykonaj zadania.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DOqrcMxw8
Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Bilans interwencji w Afganistanie.
Sprawdź się
Wskaż, czym charakteryzowało się prawo szariatu, które w zaostrzonej wersji zostało wprowadzone w Afganistanie w 1996 r.
- Od sądów religijnych przysługiwało odwołanie.
- Kobiety pozbawiono wszelkich praw.
- Jedyną muzyką, uznawaną przez nowe władze, były pieśni patriotyczne i religijne.
- Przeprowadzono akcję niszczenia posągów Buddy.
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Kampania wyborcza przed wyborami parlamentarnymi w 2004 r. naznaczona była morderstwami kilku kandydatów na posłów dokonywanymi przez talibów. | □ | □ |
| Znaczna część mieszkańców Afganistanu to analfabeci. | □ | □ |
| Ludność Afganistanu jest raczej jednolita narodowościowo. | □ | □ |
| Afganistan stał się niepodległym państwem w połowie XVII w. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Afganistan: prawdy i manipulacjeÓwczesny szef Biura Studiów Strategicznych CIA Robert Gates oraz doradca prezydenta Jimmy’ego Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego Zbigniew Brzeziński wpadli na pomysł, że ze względu na rosnącą dynamicznie populację muzułmanów i spadek urodzin ludności słowiańskiej będą się zaostrzały w ZSRR konflikty pomiędzy wyznawcami islamu a ateistycznymi Słowianami. Postanowili w interesie Stanów Zjednoczonych stworzyć w Afganistanie przeciwko ZSRR siły zbrojne złożone z muzułmanów. (…) Stosowne dokumenty prezydent Carter podpisał 3 lipca 1979 r. Było to równoznaczne z ogłoszeniem Dżihadu – świętej wojny. (…) Przez jakiś czas CIA miała problem ze znalezieniem przywódcy tworzonego przez siebie ruchu. Wówczas Saudyjczycy wskazali jako kandydata młodego, utalentowanego człowieka, syna saudyjskiego milionera Osamę bin Ladena. W ten sposób stanął on na czele „Arabów afgańskich”, by przy wsparciu CIA walczyć o sprawę islamu.
Źródło: Bronisław Tumiłowicz, Afganistan: prawdy i manipulacje, 13.09.2009 r., dostępny w internecie: tygodnikprzeglad.pl [dostęp 31.08.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Interwencja ZSRR w AfganistaniePróby wskazania jednoznacznych powodów, dla których Rosjanie zdecydowali się na wysłanie swoich wojsk do Afganistanu, nadal pozostają przedmiotem spekulacji, czego przyczyną jest brak dostępu do rosyjskich archiwów. Oficjalnym motywem było zapewnienie bezpieczeństwa ZSRR. Z radzieckich informacji prasowych wynikało, że Afganistan był zagrożony utratą niepodległości i mógł się stać przyczółkiem USA. Inwazja była także uzasadniana ideologicznie – socjalizm obligował ZSRR do pomocy Afgańczykom w obronie zdobyczy rewolucji kwietniowej. Powoływano się także na prośby o udzielenie wsparcia ze strony LDPA.
Źródło: Adrian Kosowski, Interwencja ZSRR w Afganistanie, dostępny w internecie: pionier.net.pl [dostęp 26.10.2020 r.].
Jedną z możliwych przyczyn interwencji ZSRS w Afganistanie nie była… Możliwe odpowiedzi: 1. zimna wojna., 2. prośba lewicowej partii., 3. doktryna powstrzymywania., 4. doktryna ograniczonej suwerenności.
Dokończ zdanie.
Jedną z możliwych przyczyn interwencji ZSRS w Afganistanie nie była…
- zimna wojna.
- prośba lewicowej partii.
- doktryna powstrzymywania.
- doktryna ograniczonej suwerenności.
Zapoznaj się ze źródłami i wykonaj ćwiczenie.
Źródło I
(…) – sojusznik naszych wrogówW Kabulu od dawna nikt nie ma wątpliwości, że (x) prowadzi podwójną grę: oficjalnie jest amerykańskim sojusznikiem i walczy z talibami, a naprawdę daje im schronienie i zaopatruje w broń. To nie przypadek, że w (x) ukrywa się mułła Omar (podobnie jak do niedawna Osama bin Laden), w (…) Kwecie ma siedzibę rada talibów, stamtąd też operuje konkurencyjna dla talibów terrorystyczna organizacja Haqqaniego. Islamabad w oficjalnych komunikatach zarzeka się, że walczy z terroryzmem, tyle że sukcesów w tej walce nie odnosi.
Źródło: (…) – sojusznik naszych wrogów, 26.11.2011 r., dostępny w internecie: newsweek.pl [dostęp 26.10.2020 r.].
Źródło II
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Wojna w Afganistanie20 września prezydent USA George W. Bush w wystąpieniu przed połączonymi izbami Kongresu wystosował talibom ultimatum o bezwarunkowe wydanie Osamy bin Ladena i jego najbliższych współpracowników, natychmiastowego zamknięcia obozów szkoleniowych dla terrorystów oraz wydania wszystkich terrorystów. Bush podkreślił przy tym, że przedstawione warunki ultimatum nie podlegają negocjacjom. Talibowie jednak odrzucili amerykańskie żądanie, co oznaczało podjęcie przez Stany Zjednoczone przygotowań do siłowego rozwiązania problemu. Przygotowania do wojny trwały dwutorowo. Pierwszym z obszarów było uzyskanie jak najszerszego wsparcia dyplomatycznego, drugim, przygotowania militarnego.
Stany Zjednoczone powołując się na artykuł 5 Traktatu waszyngtońskiego, zaprosiły do wspólnej operacji wszystkich członków NATO. Jednak ważniejsze strategicznie było uzyskanie poparcia krajów muzułmańskich, którego udzieliły m.in. Arabia Saudyjska, Egipt, Liban, Maroko, Iran oraz Pakistan. Do koalicji został również wciągnięty Sojusz Północny.
Źródło: Rafał Surdacki, Wojna w Afganistanie, 14.09.2013 r., dostępny w internecie: nowastrategia.org.pl [dostęp 6.11.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Afganistan – kraj wiecznego konfliktu [REPORTAŻ]Mimo ogromnej przewagi sił i najnowocześniejszej broni wojska radzieckie wspierane przez afgańskie wojska rządowe nie były w stanie pokonać mudżahedinów. Stosowany przez nie terror, taktyka spalonej ziemi, miny‑zabawki i naloty dywanowe, w których najbardziej cierpiała ludność cywilna, zraziły społeczeństwo. Ikoną tego konfliktu stał się nazywany Lwem Pandższeru Ahmed Szach Masud, Tadżyk odpierający kolejne ofensywy Armii Czerwonej na dolinę Pandższiru, która potem stała się ostatnim bastionem anty talibańskiego Sojuszu Północnego.
Przełomowy okazał się rok 1987. Rok wcześniej Afgańczycy dostali od USA stingery – rakiety samonaprowadzające się na ciepło silników odrzutowych. Dzięki tej mini wunderwaffe wraki radzieckich Migów i Su pokryły cały kraj. W 1986 r. Babraka Karmala zastąpił Mohammad Nadżibullah, który dostał od Rosjan szansę opanowania konfliktu. Nie dał jednak rady. Dwa lata później Afganistan, ZSRR, USA i Pakistan podpisały porozumienie pokojowe i Sowieci zaczęli się wycofywać. Gen. Borys Gromow jako ostatni radziecki żołnierz 15 lutego 1989 r. przekroczył granicę z ZSRR na „Moście Przyjaźni” na granicznej rzece Amu‑darii.
Źródło: Andrzej Meller, Afganistan – kraj wiecznego konfliktu [REPORTAŻ], 9.06.2019 r., dostępny w internecie: national-geographic.pl [dostęp 6.11.2020 r.].