Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Krytyka praktycznego rozumu Immanuela Kanta na tle epoki

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne. Uczeń:

• referuje poglądy Kanta na moralność;

• porównuje stanowisko Hume'a i Kanta w kwestii moralności;

• dokonuje analizy fragmentów Uzasadnienia metafizyki moralności Kanta.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Krytyka praktycznego rozumu Immanuela Kanta na tle epoki”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Przedstawienie wyświetlonego na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika tematu lekcji i celów zajęć. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, po wyświetleniu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem. Jeśli większość uczniów nie przeczytała tekstu, nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną wprowadzającą w temat.

Faza realizacyjna:

1. Z racji trudności tekstów zawartych w sekcji Przeczytaj nauczyciel w pierwszej fazie lekcji powinien się upewnić, czy uczniowie dobrze je rozumieją. Być może potrzebne będzie wspólne odczytanie tekstów źródłowych i omówienie ich.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”, a następnie odczytuje polecenie: Zapoznaj się z artykułem Petera Singera i Katarzyny de Lazari‑Radek, którzy ze współczesnej perspektywy rozważają problem związku moralności z rozumem oraz uczuciami. Zdecyduj, czy autorzy zgadzają się w kwestii moralności z poglądami Hume’a lub Kanta, czy też je odrzucają. Uzasadnij swoje zdanie. Uczniowie pracują w parach, analizując treść zadania, dyskutując i zapisując wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie nr 3 i prosi uczniów, aby w parach przygotowali rozwiązanie na podstawie wskazówek zawartych w e‑materiale.

4. Nauczyciel wyświetla uczestnikom zajęć ćwiczenie nr 4. Uczniowie tym razem pracują w grupach. Ustalają wspólne stanowisko i wskazują wybraną odpowiedź, używając telefonów lub komputerów. Nauczyciel kontroluje wyniki pracy uczniów i prosi wybrane osoby o uzasadnienie swojej odpowiedzi.

5. Ostatnią partię ćwiczeń (nr 5 i 6) uczniowie wykonują wspólnie i omawiają je razem z nauczycielem.

Faza podsumowująca:

1. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 7 i 8 zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, Warszawa 2005.

• Brudnik E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.