Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Europa po Wiośnie Ludów

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia bilans Wiosny Ludów.

• przedstawia zmiany w polityce międzynarodowej po wystąpieniach Wiosny Ludów.

• wymienia zmiany społeczno‑gospodarcze, do których doszło po Wiośnie Ludów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i pcel lekcji, omawia planowany przebieg zajęć. Uczniowie formułują kryteria sukcesu w postaci pytań, na które chcieliby uzyskać odpowiedź.

2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni wspomnieć o przyczynach i przebeigu Wiosny Ludów w poszczególnych krajach europejskich.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Nauczyciel dzieli uczniów na 5‑osobowe grupy, które losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.

2. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel odtwarza filmy. Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem i wykonują w parach polecenie nr 2: „Scharakteryzuj sytuację polityczną w Europie po Wiośnie Ludów”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli. Po ustalonym czasie wybrana para przedstawia swoją propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, mogą dopowiadać istotne z ich punktu widzenia informacje.

3. Nawiązując do odtworzonych filmów, nauczyciel zadaje uczniom pytania: W jaki sposób wydarzenia lat 1848–1849 wpłynęły na sytuację społeczną i gospodarczą Europy? Które skutki waszym zdaniem miały największe konsekwencje? Dlaczego? Uczniowie zgłaszają swoje propozycje i dyskutują. 4. Praca z drugim multimedium („Schemat + Sprawdź się”). Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do ćwiczeń 1 i 2. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Zapoznaj się z mapą interaktywną w sekcji „Schemat + Sprawdź się”, a następnie wykonaj dołączone do niej polecenia.

Materiały pomocnicze:

M. Żywczyński, Historia Powszechna 1789–1870, Warszawa 2001.

J. Osterhammel, Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, Poznań 2013.

Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815–1849, t. 1–2, red. W. Zajewski, Warszawa 1991.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Film edukacyjny”, aby przygotować się do późniejszej pracy.