Dla nauczyciela
Autor: Joanna Kalinowska
Przedmiot: Historia 2022, Historia
Temat: Europa po Wiośnie Ludów
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
omawia bilans Wiosny Ludów.
przedstawia zmiany w polityce międzynarodowej po wystąpieniach Wiosny Ludów.
wymienia zmiany społeczno‑gospodarcze, do których doszło po Wiośnie Ludów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla temat zajęć i pcel lekcji, omawia planowany przebieg zajęć. Uczniowie formułują kryteria sukcesu w postaci pytań, na które chcieliby uzyskać odpowiedź.
Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni wspomnieć o przyczynach i przebeigu Wiosny Ludów w poszczególnych krajach europejskich.
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Nauczyciel dzieli uczniów na 5‑osobowe grupy, które losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.
Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel odtwarza filmy. Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem i wykonują w parach polecenie nr 2: „Scharakteryzuj sytuację polityczną w Europie po Wiośnie Ludów”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli. Po ustalonym czasie wybrana para przedstawia swoją propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, mogą dopowiadać istotne z ich punktu widzenia informacje.
Nawiązując do odtworzonych filmów, nauczyciel zadaje uczniom pytania: W jaki sposób wydarzenia lat 1848–1849 wpłynęły na sytuację społeczną i gospodarczą Europy? Które skutki waszym zdaniem miały największe konsekwencje? Dlaczego? Uczniowie zgłaszają swoje propozycje i dyskutują. 4. Praca z drugim multimedium („Schemat + Sprawdź się”). Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do ćwiczeń 1 i 2. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…
Nauczyciel omawia przebieg zajęć i ocenia pracę uczniów.
Praca domowa:
Zapoznaj się z mapą interaktywną w sekcji „Schemat + Sprawdź się”, a następnie wykonaj dołączone do niej polecenia.
Materiały pomocnicze:
M. Żywczyński, Historia Powszechna 1789–1870, Warszawa 2001.
J. Osterhammel, Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, Poznań 2013.
Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815–1849, t. 1–2, red. W. Zajewski, Warszawa 1991.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Film edukacyjny”, aby przygotować się do późniejszej pracy.