Autor: Ewa Orlewicz

Przedmiot: Filozofia

Temat: Platon, Uczta

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
VII. Filozofia i kultura europejska jako „przypisy do Platona”. Uczeń:
2) objaśnia sens potoczny i sens źródłowy (Uczta, 209 e – 212 c) pojęcia miłość platoniczna;
Lektura obowiązkowa
2) Platon, fragmenty z następujących dialogów (w związku z działami VI i VII pkt 2 treści nauczania): Fedon (78 d – 80 b, 98 c – 100 b), Timajos (28 b – 30 c), Uczta (209 e – 212 c);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele lekcji. Uczeń:

  • charakteryzuje element kultury greckiej okresu klasycznego, jakim był sympozjon;

  • dokonuje analizy rozumienia filozofii i filozoficznej drogi poznania na podstawie dialogu Uczta;

  • dyskutuje na temat koncepcji miłości platonicznej jako dążenia do piękna samego w sobie.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie wiadomości historycznych na temat życia w starożytnej Grecji za czasów Platona, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji oragnizowanych w tamtych czasach sympozjonów.

Faza wprowadzająca:

  1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie. Na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika wyświetla temat lekcji, następnie omawia cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: uczniowie prezentują przygotowane wiadomości na temat sympozjonów. Rozmowa toczy się wokół zasad ich organizowania oraz funkcji. Nauczyciel informuje uczniów, że Platon opisał ten zwyczaj w swoim dialogu Uczta.

Faza realizacyjna:

  1. Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treściami w zakładce „Przeczytaj”, a następnie każdy z nich zapisuje notatkę w zeszycie wyjaśniającą znaczenie metafory drabina Diotymy.

  2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Odczytanie polecenia do multimedium: Scharakteryzuj finalny moment drogi – jak istnieje piękno, które poznajemy na końcu? Jaki charakter ma wiedza o tym pięknie? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

  3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

  4. Dyskusja. Nauczyciel przypomina uczniom wcześniej ustalone zasady dobrego dyskutowania, a następnie podaje temat do dyskusji: według Diotymy właściwie pojęta miłość między osobami zawsze odsyła do czegoś innego i doskonalszego od jednostkowego człowieka. Czy według ciebie znaczy to, że drugi człowiek jest tylko środkiem – „szczeblem” na drabinie, po której wspinamy się ku właściwemu przedmiotowi miłości platonicznej, czyli ku pięknu samemu w sobie? Dyskusja trwa do końca lekcji.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel przypomina uczniom cale lekcji i zaprasza ich do opisania stopnia ich osiągnięcia. Uczniowie określają, jak zmieniła się ich wiedza w stosunku do wiedzy wyjściowej.

  2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

  1. Przypomnij sobie alegorię jaskini Platona. Jakie podobieństwa i różnice dostrzegasz między drogą opisaną w alegorii jaskini a drabiną Diotymy?

  2. Ćwiczenia od 5 do 8 z e‑materiału.

Materiały pomocnicze:

  • Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.

  • Tatarkiewicz W., Historia filozofii, tom 1, Warszawa 2005.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.