Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Zarys relacji państwo – Kościół. Rywalizacja między władzą świecką a kościelną

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy:

VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.

Uczeń:

2) wykazuje złożoność i wielopłaszczyznowość współczesnych stosunków międzynarodowych oraz współzależność państw w środowisku międzynarodowym.

Zakres rozszerzony:

IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

15) przedstawia modele relacji państwo – Kościół i stosunki Rzeczypospolitej Polskiej z Kościołem katolickim (na podstawie przepisów konkordatu) oraz wybranym związkiem wyznaniowym (na podstawie ustawy).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia na czym polegał cezaropapizm i papocezaryzm;

• analizuje rywalizację między władzą świecką a kościelną na przestrzeni wieków;

• ocenia stosunki państwo – Kościół na przestrzeni dziejów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• quiz;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Uczniowie zapoznają się z treścią multimedium w sekcji „Audiobook”.

Faza wstępna

1. Podanie tematu i celów lekcji.

2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie tworzą pytania dotyczące tematu zajęć, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na pięcioosobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność.

2. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenie 1 do audiobooka. Następnie porównują swoje odpowiedzi z odpowiedziami kolegów. Nauczyciel, w razie potrzeby, uzupełnia lub nakierowuje uczniów na odpowiedzi.

3. Dyskusja na temat stosunków państwo – Kościół na przestrzeni dziejów. Uczniowie zwracają uwagę na rywalizację cesarstwa niemieckiego z papiestwem. Wypowiadają się, czy sami byliby zwolennikami cezaropapizmu czy papocezaryzmu. Wnioski z dyskusji umieszczają w ćwiczeniu 2 do multimedium.

4. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia 5‑8 z sekcji „Sprawdź się”. Porównują swoje odpowiedzi z odpowiedziami innych par. Nauczyciel, w razie potrzeby, uzupełnia lub naprowadza uczniów na odpowiedzi.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie odczytują pytania, które sformułowali na początku lekcji i odpowiadają na nie.

2. Nauczyciel omawia z uczniami ewentualne problemy z rozwiązaniem ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

2. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

Historia chrześcijaństwa. Od św. Piotra do św. Jana Pawła II, Opracowanie zbiorowe, Kielce 2014.

Jan Baszkiewicz, Myśl polityczna wieków średnich, Poznań 1998.

Alasdair MacIntyre, Krótka historia etyki, tłum. Adam Chmielewski, Warszawa 2000.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.