Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Temat: Ruchy społeczne, cz. 1

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

10) przedstawia założenia ideowe wybranych ruchów społecznych (np. alterglobalizm, ekologizm, feminizm);

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

1) przedstawia idee społeczeństwa obywatelskiego i charakteryzuje jego rozwój w XX‑wiecznym państwie polskim.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcie ruch społeczny;

• analizuje przyczyny tworzenia się ruchów społecznych i wskazuje różnice między wyznawanymi przez nie wartościami;

• charakteryzuje typy ruchów społecznych i wskazuje przyczyny ideowe różnic między nimi.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• śniegowa kula;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg zajeć

Faza wstępna:

1. Przedstawienie tematu „Ruchy społeczne, cz. 1” i celów zajęć.

2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują wyjaśnienie pojęcia ruch społeczny. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa wersja wyjaśnienia. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycję na tablicy.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z fragmentem sekcji „Przeczytaj” dotyczącym zmiany. Następnie dyskutują o tym, dlaczego zmiana jest istotą ruchów społecznych.

2. Uczniowie zapoznają się z medium w sekcji „Audiobook”. Tworzą notatkę w formie mapy pojęć. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.

3. Praca z animacją i schematami. Po zapoznaniu się z materiałami uczniowie dzielą się na grupy i opracowują odpowiedzi do ćwiczeń. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

1. Dyskusja na temat znaczenia ruchów społecznych dla zmian w polityce państw. Uczniowie oceniają ich wpływ na zmiany społeczne i polityczne. Chętne osoby przedstawiają wnioski.

2. Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

• Bogdan Ekstowicz, Procesy i ruchy społeczne w świecie na przełomie XX i XXI w., „Civitas Hominibus: Rocznik Filozoficzno‑Społeczny”, 2015, nr 10, s. 45–55.

• Tadeusz Paleczny, Nowe ruchy społeczne, Kraków 2010.

• Katarzyna Żurawska, Ruch społeczny jako przejaw aktywności zbiorowości społecznej, „Rozprawy Społeczne”, 2019, nr 13, s. 26–35.

• Edward Wnuk‑Lipiński, Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.