Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Kinga Kurowska

Przedmiot: Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (język rosyjski)

Temat zajęć: На обма́не далеко́ не уе́дешь / Kłamstwo ma krótkie nogi

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, III klasa, poziom językowy A2+

Podstawa programowa

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśni po rosyjsku, czym jest kłamstwo;

  • zapozna się z pojęciem „niewinne kłamstwo” i poda jego przykłady w życiu codziennym;

  • napisze, czym jest dla niego kłamstwo.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • dokonuje samooceny umiejętności językowych, rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i leksykalne.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe (obraz i dźwięk; skojarzenia myślowe, umieszczanie nowych słów w kontekście);

  • strategie kognitywne (ćwiczenie wymowy, analizowanie i rozbijanie zdań i zwrotów na mniejsze części);

  • strategie kompensacyjne (domyślanie się znaczenia słów z kontekstu);

  • strategie metakognitywne - utrwalanie i łączenie nowych informacji z uzyskanymi wcześniej;

  • strategie społeczne - współpraca z innymi uczniami.

Metody/techniki nauczania:

Metody:

  • cyfrowa,

  • praktyczna,

  • podająca,

  • audiolinwalna,

  • kognitywna.

Techniki:

  • praca z użyciem komputera,

  • ćwiczenia przedmiotowe,

  • praca z tekstem, wyjaśnienie,

  • pracą z mapą pojęć,

  • dyskusja w parach/na forum.

Formy zajęć:

  • praca w parach.

  • praca indywidualna.

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer,

  • laptop lub tablet z dostępem do internetu,

  • tablica multimedialna/projektor multimedialny,

  • głośniki lub słuchawki,

  • materiały piśmiennicze.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby zapisali na karteczkach samoprzylepnych swoje definicje prawdy i kłamstwa. Następnie kartki zostają przyklejone do tablicy. Na forum klasy następuje dyskusja na temat prawdy i kłamstwa. Uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie: Czy kłamstwo jest zawsze gorsze od prawdy?

  • Nauczyciel informuje uczniów, jaki jest temat zajęć, jakie słownictwo poznają uczniowie i w jaki sposób będą mogli wykorzystać zdobytą wiedzę. Następnie nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z wprowadzeniem do e‑materiału oraz o krótki komentarz do zawartych tam informacji.

Faza realizacyjna:

  • Uczniowie samodzielnie odczytują tekst źródłowy. Nieznane słowa sprawdzają w słowniku lub pytają o nie siebie nawzajem w parach. Nauczyciel prosi jednego z uczniów o podsumowanie tekstu.

  • Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia do tekstu nr 1 i 2, a ćwiczenie nr 3 – indywidualnie.

  • Uczniowie zapoznają się z grą edukacyjną. Grają w nią w parach lub w kilkuosobowych grupach. Następnie utrwalają poznane słownictwo, wykonując ćwiczenia interaktywne.

  • Następnie uczniowie wykonują ćwiczenia 1–6 w sekcji „Sprawdź się” – mogą pracować w kilkuosobowych grupach. Nauczyciel podsumowuje wypowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

  • Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie nr 7 (otwarte) polegające na tłumaczeniu podanych zdań. Nauczyciel prosi chętne osoby o odczytanie odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

  • Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z różnymi sentencjami na temat prawdy i kłamstwa. Oto przykład takiej listy. Można ją sporządzić na podstawie jakiejś księgi cytatów lub internetowego serwisu z sentencjami.

Cyceron

Wrogowie często mówią prawdę, przyjaciele nigdy.

Jan Paweł II (Karol Wojtyła)

Wolności nie można tylko posiadać, nie można jej zużywać. Trzeba ją stale zdobywać i tworzyć przez prawdę.

Mark Twain

Nigdy nie mów prawdy ludziom, którzy na nią nie zasługują.

Oscar Wilde

Powiedzieć komuś całą prawdę – to czasami więcej niż obowiązek, to przyjemność.

Emil Zola

Dziełami wielkimi i moralnymi są tylko dzieła prawdy.

Baruch Spinoza

Nie istnieją kłamstwa, a jedynie kalekie prawdy.

Stefan Kisielewski

Kłamstwo wynika ze zwątpienia w atrakcyjność prawdy

Morgan Charles Langbridge

Kłamstwo zabija przyjaźń, prawda zabija miłość.

Stendhal

Kłamstwo jest jedyną ucieczką słabych.

George Byron

Czym w końcu jest kłamstwo? Prawdą w masce.

Seneka Młodszy

Kłamią niewolnicy, wolni mówią prawdę.

Henryk Ibsen

Odbierz przeciętnemu człowiekowi jego kłamstwo życia, a wziąłeś mu zarazem całe szczęście.

  • Prowadzący zadaje uczniom pytanie: Czy któraś z tych sentencji mogłaby stanowić podsumowanie dzisiejszych zajęć? Dlaczego?

Praca domowa:

  • W ramach pracy domowej uczniowie wykonują pisemnie ćwiczenia nr 8 z sekcji Sprawdź się. Na następnej lekcji nauczyciel sprawdza prace i ocenia je pod względem poprawności zastosowania form gramatycznych, użycia poznanego na lekcji słownictwa oraz pod względem efektywności realizowania celów komunikacyjnych.

  • Zadanie dodatkowe: Wybierz z listy sentencji tę, z którą najbardziej się zgadzasz. Rozwiń zawartą w niej myśl i uzasadnij swoje zdanie.

Materiały pomocnicze:

  • karteczki samoprzylepne.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium

  • Każdy uczeń może przygotować po 5–10 pytań podobnych do tych, które zawiera gra edukacyjna. Na kolejnej lekcji uczniowie wymieniają się pytaniami i odpowiadają na nie.

Słownik