Imię i nazwisko autora: Włodzimierz Juśkiewicz

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wpływ działalności lodowców na jeziorność obszarów

Grupa docelowa: uczniowie liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

PODSTAWA PROGRAMOWA

Zakres rozszerzony: IV. Dynamika procesów hydrologicznych: ruchy wody morskiej, wody podziemne i źródła, ustroje rzeczne, typy jezior. Uczeń: 5) wyjaśnia powstawanie różnych typów jezior na Ziemi.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wie, czym jest jeziorność i jak jest ona zróżnicowana na obszarze Polski,

• analizuje, jaki wpływ na jeziorność mają zlodowacenia,

• zna przyczyny powstania jezior polodowcowych, zna typy jezior, jakie powstają po ustąpieniu lądolodu i dokonuje ich charakterystyki.

Strategie nauczania: asocjacyjna, operacyjna

Metody i techniki nauczania: metoda tekstu przewodniego, dyskusja, debata, burza mózgów, praca z e‑materiałami

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: komputery z dostępem do internetu, zasoby multimedialne zawarte e‑materiale, tablica interaktywna

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

Nauczyciel wprowadza uczniów w temat zajęć, zadając pytania: czy wyjeżdżacie na wakacje nad jeziora?, jakiego rodzaju jeziora mieliście okazję widywać?, czy wiecie, jak powstały te jeziora?.

Następnie nauczyciel pyta uczniów, czy wiedzą, czym jest jeziorność. Jak zlodowacenia przyczyniły się do powstania jezior? Jak przebiegał ten proces?

Po przeprowadzeniu dyskusji nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z wybranymi przez nauczyciela fragmentami e‑materiału.

Faza realizacyjna

Nauczyciel prosi uczniów o dobranie się w zespoły. Prezentuje na tablicy interaktywnej animację z e‑materiałów. Zwraca uwagę uczniów na najważniejsze aspekty. Prosi, by w grupach wyjaśnili i opisali powstanie wskazanego typu jeziora polodowcowego.

Uczniowie w grupach dyskutują i przygotowują informacje. Wybrane zespoły prezentują przygotowany opis. Po zakończeniu prezentacji klasa komentuje i uzupełnia wiadomości.

W kolejnym etapie zajęć nauczyciel informuje, że animacja przedstawia proces deglacjacji. W formie krótkiego wykładu nauczyciel charakteryzuje jeziora polodowcowe w Polsce.

Faza podsumowująca

Następuje krótka dyskusja podsumowująca treści poruszone podczas lekcji. W razie potrzeby prowadzący wyjaśnia kwestie sporne i problematyczne oraz odpowiada na dodatkowe pytania uczniów. Uczniowie przystępują do indywidualnego rozwiązywania ćwiczeń na końcu e‑zasobu. Zadania, których uczniowie nie zdążą rozwiązać w klasie, można zadać jako pracę domową.

Praca domowa

Wielki Staw i Mały Staw to jeziora tego samego typu genetycznego. Na podstawie mapy oraz własnej wiedzy podaj ich typ genetyczny oraz trzy cechy tych jezior.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Materiał e‑zasobów może posłużyć jako podstawa indywidualnej/zespołowej pracy opisowej zjawiska tworzenia jezior polodowcowych lub jako prezentacja na forum klasy animacji z autorskim komentarzem lektorskim. Animację można wykorzystać na lekcjach z działu V (zakres podstawowy) z zakresu rzeźbotwórczej działalności lodowców.