Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Danuta Jyż‑Kuroś
Przedmiot: chemia
Temat: Jak pozbyć się osadu z kamienia?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony uczniowie III etapu edukacyjnego - kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:
9) wskazuje na charakter chemiczny składników środków do mycia szkła, przetykania rur, czyszczenia metali i biżuterii w aspekcie zastosowań tych produktów; wyjaśnia, na czym polega proces usuwania zanieczyszczeń za pomocą tych środków oraz opisuje zasady bezpiecznego ich stosowania.
Zakres rozszerzony
XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:
9) wskazuje na charakter chemiczny składników środków do mycia szkła, przetykania rur, czyszczenia metali i biżuterii w aspekcie zastosowań tych produktów; wyjaśnia na czym polega proces usuwania zanieczyszczeń za pomocą tych środków oraz opisuje zasady bezpiecznego ich stosowania.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne
Uczeń:
przygotowuje domowe środki służące do usuwania kamienia;
układa zasady zapewniające bezpieczeństwo w czasie stosowania detergentów służących do usuwania kamienia.
wymienia nazwy jednostek stosowanych do pomiarów twardości wody;
przelicza różne jednostki stosowane do pomiarów twardości wody;
zapisuje równanie reakcji chemicznej opisujące usuwanie twardości przemijającej wody.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
metoda rozwiązywania problemów.
Formy pracy:
praca w grupach.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o podzielenie się na zespoły i zapoznanie się z blokiem tekstowym do omawianego tematu.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Nauczyciel prosi wszystkich uczniów o wykonanie ćwiczeń z wirtualnego laboratorium z medium bazowego.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel informuje, że będą poszukiwać rozwiązania problemu – jak można usunąć kamień z ceramiki łazienkowej?
Nauczyciel informuje, że uczniowie będą pracowali metodą rozwiązywania problemów i w swojej pracy powinni uwzględnić trzy etapy pracy. W czasie pracy mogą korzystać z e‑materiału.
Diagnoza problemu: Jak można usunąć kamień z ceramiki łazienkowej? Jakich zasad należy przestrzegać aby bezpiecznie przeprowadzić omawiany proces?
Poszukiwanie rozwiązania problemu: Jakie substancje można wykorzystać w celu usunięcia kamienia? Jakie będę konsekwencje zastosowania danego zwiazku chemicznego? Jakie stężenie i czas ekspozycji na związek chemiczny należy wybrać?
Wybór rozwiązania: Jakich zasad powinno przestrzegać się w czasie usuwania kamienia? Przygotowanie procedury czyszczenia i zasad przeprowadzenia tego procesu.
Czas pracy 15 minut. Zasady tworzenia odpowiedzi:ma zawierać wszystkie wypracowane sposoby czyszczenia;
ma zawierać uzasadnienie zastosowania danej metody;
ma być funkcjonalna, bezpieczna i łatwa do przeprowadzenia w warunkach domowych.
Po przygotowaniu procedury czyszczenia i zasad przeprowadzenia tego procesu przez poszczególne grupy, każda prezentuje wynik swojej pracy przez maksymalnie 3 minuty. Przedstawia analizę zalet i wad swojego rozwiązania. W czasie pracy grup, nauczyciel monitoruje postęp pracy, pomaga rozwiązać problemy merytoryczne i techniczne, zwraca uwagę na funkcjonalna, bezpieczeństwo i łatwość do przeprowadzenia w warunkach domowych sformułowanych procedur udrożnienia, zwraca uwagę na czytelność sformułowanych przez uczniów zasad przeprowadzenia tego procesu. Jeśli grupa zakończy pracę przed innymi – zaleca skorzystanie z zadań do medium bazowego w celu utrwalenia wiadomości i umiejętności. W czasie prezentacji wyników pracy dba o poprawność merytoryczną i podkreśla zalety każdego rozwiązania.
Faza podsumowująca:
Uczniowie wykonują zadania dołączone do tematu jako formę utrwalenia wiadomości i umiejętności z lekcji.
Praca domowa:
Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji multimedialnej przedstawiającej etapy bezpiecznego stosowania środków usuwających kamień w życiu codziennym.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Medium może być wykorzystane:
zgodnie z propozycją zawartą w scenariuszu;
dla uczniów nieobecnych na lekcji jako formę uzupełnienia wiadomości.
Materiały pomocnicze:
Materiały dla osób szczególnie zainteresowanych tematem:
http://www.gastrostar.pl/products/files/e86dfd43bb8b68f55ed9eeda6970acab.pdf
https://www.muratorplus.pl/technika/instalacje-wodne/czyste-lazienki-nanotechnologia-w-sluzbie-czystosci-ceramiki-sanitarnej-roca-aa-mzvK-vatg-ViAk.html
http://www.wbc.poznan.pl/Content/214963/PDF/Doktorat%20Emilia%20Klimaszewska%20.pdf
E. Klimaszewska, Kształtowanie i ocena jakości preparatów do czyszczenia z udziałem surowców wtórnych, Poznań 2011.