Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Referendum ludowe 1946 r. i wybory parlamentarne

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, dlaczego komuniści zdecydowali się zorganizować referendum ludowe

• analizuje wyniki referendum oraz wyborów parlamentarnych w 1947 roku.

• charakteryzuje przebieg walki politycznej oraz formy represji stosowane przez władze komunistyczne wobec przeciwników.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Referendum ludowe 1946 r. i wybory parlamentarne”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Linia chronologiczna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel poleca jednemu uczniowi lub uczennicy przeczytanie wyświetlonego tematu zajęć. Omawia planowany przebieg zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

2. Uczniowie dzielą się na grupy 4‑osobowe i w nich wykonują ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Gra edukacyjna + Sprawdź się”. Analizują ilustrajce oraz teksty źródłowe dotyczące referendum z 1946 r. Następnie wylosowana grupa prezentuje swoje rozwiązania na forum. Pozostałe grupy komentują i uzupełniają informacje, prowadzący weryfikuje poprawność odpowiedzi.

3. Praca z drugim multimedium („Gra edukacyjna”). Nauczyciel dzieli uczniów na dwie, trzy lub cztery grupy i zapowiada, że zagrają w grę interaktywną sprawdzającą ich wiedzę odnośnie referendum i wyborów z lat 1946 i 1947. Będzie to quiz na wzór Milionerów, ale z ograniczeniem czasu na udzielenie odpowiedzi. Prosi, aby grupy wyłoniły liderów, którzy będą odpowiadali na pytania. Pozostałe osoby odgrywają rolę publiczności, która może udzielać podpowiedzi. Zwycięża ta grupa, która najszybciej odpowie poprawnie na wszystkie pytania.

4. Uczniowie grają w grę interaktywną. Grupy rywalizują ze sobą i ta, która najszybciej rozwiąże quiz, jest nagradzana, np. oceną za aktywność.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń (lub ochotnik) podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy uczniowskich grup, ocenia też przedstawioną prezentację.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenia dołączone do linii chronologicznej.

Materiały pomocnicze:

Z. Kozik, współpraca E. Grzędziński, Polska w latach 1945–1956. Wybór tekstów źródłowych do nauczania historii,  Warszawa 1987.

W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1945–1980, Warszawa 2003.

J. Snopko, Przebieg referendum ludowego z 30 czerwca 1946 roku w powiecie augustowskim w świetle raportu szefa powiatowego urzędu bezpieczeństwa publicznego w Augustowie, cyt. za: „Studia Podlaskie” XVIII, Białystok 2007/2008.

Wskazówki metodyczne:

Informacje z sekcji „Linia chronologiczna” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w parach lub samodzielnie. Gra interaktywna może być wykorzystana zarówno do sprawdzenia wiedzy indywidualnej uczniów podczas lekcji (każdy uczeń odpowiada samodzielnie), jak i do sprawdzenia wiedzy poza lekcją, np. przy powtórce wiadomości.