Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Wybrane przykłady realizacji wolności i praw człowieka w Polsce

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

1) wymienia „zasady ogólne” i katalog praw człowieka zapisane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcie praw i wolności obywatelskich;

• charakteryzuje różne instytucje chroniące i promujące prawa i wolności obywatelskie;

• uzasadnia wybór ważnych dla siebie praw i wolności, wskazuje na przyczyny ich hierarchicznego ułożenia;

• odróżnia prawa od wolności.

Strategie nauczania:

• konektywizm;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• puzzle;

• praca z tekstem źródłowym;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie definiują i podają przykłady praw i wolności obywatelskich (burza mózgów) oraz zapisują je na tablicy. Po krótkiej dyskusji ich zadaniem jest przedstawienie hierarchii znaczenia tych praw lub uzasadnienie ich niehierarchicznego charakteru.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Podział na cztery grupy. Każda z nich dostaje za zadanie przeanalizowanie aktów prawnych dotyczących innego obszaru aktywności obywatelskiej.

2. Praca metodą puzzli. Następuje zmiana składu grup, tak aby w każdym nowym zespole znalazła się osoba z każdej z pierwotnych grup. Uczniowie dzielą się pozyskaną wiedzą i porównują ją z aktami prawnymi, dotyczącymi poszczególnych obszarów wolności i praw obywatelskich.

3. Uczniowie proszeni są o wyrażenie swojego zdania na temat znaczenia poszczególnych organizacji dla realizacji wolności i praw obywatelskich oraz określenia, które z nich są dla nich najważniejsze.

4. Po krótkiej dyskusji porównują jej rezultaty z zapisanymi na tablicy wolnościami i prawami. Jeśli zrobili to hierarchicznie, oceniają, czy zmieniłaby coś w tej hierarchii.

Faza podsumowująca

1. Podział na grupy. Każdy zespół na czas rozwiązuje quiz na temat na temat realizacji wolności i praw człowieka w Polsce. Zwycięzcy mogą być nagrodzeni oceną za aktywność.

2. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem quizu oraz ocena pracy w grupach.

Praca domowa:

Uczniowie proszeni są o napisanie statutu stowarzyszenia.

Materiały pomocnicze:

Ustawa o stowarzyszeniach, sejm.gov.pl.

Ustawa o związkach zawodowych, sejm.gov.pl.

Ustawa o kościołach i związkach wyznaniowych, sejm.gov.pl.

Ustawa o samorządach zawodowych, sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Quiz można wykorzystać do przygotowania przez uczniów pytań do kartkówki na temat instytucji zajmujących się wolnościami prawami obywatelskimi.