Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Aparat państwowy
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
VIII. Modele sprawowania władzy.
Uczeń:
2) analizuje sposób wyboru i charakteryzuje formę (jednoosobowa lub kolegialna) głowy państwa we współczesnych republikach; odróżnia prerogatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej od innych jego uprawnień;
7) charakteryzuje funkcje legislatywy: ustrojodawczą, ustawodawczą, kontrolną i kreacyjną; wskazuje kompetencje parlamentu w Rzeczypospolitej Polskiej w ramach poszczególnych funkcji; podaje przykłady państw z parlamentem jednoizbowym i dwuizbowym.
X. Kontrola władzy.
Uczeń:
7) wykazuje rolę Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego w Rzeczypospolitej Polskiej; przedstawia strukturę Sądu Najwyższego;
9) wykazuje znaczenie sądownictwa konstytucyjnego dla państwa prawa; przedstawia działania Trybunału Konstytucyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej, odwołując się do przykładów rozstrzygniętych przez niego spraw;
10) uzasadnia znaczenie Najwyższej Izby Kontroli w Rzeczypospolitej Polskiej, odwołując się do wyników wybranej kontroli przeprowadzonej przez tę instytucję.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie „aparat państwowy”;
charakteryzuje polski aparat państwowy;
omawia zadania polskiego aparatu państwowego;
ocenia skuteczność działań aparatu państwowego w Polsce.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
mapa mysli;
analizy schematu;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Klasowa burza mózgów na temat: jak funkcjonuje państwo? Uczniowie przedstawiają swoje odpowiedzi, są one odnotowywane na tablicy jako mapa myśli, która stanie się elementem notatki z lekcji.
2. Podanie tematu i celów lekcji.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel jako podsumowanie burzy mózgów podaje definicję aparatu państwowego oraz jego podziału na poszczególne organy. Klasa porównuje ją ze swoją mapą myśli, która powstała w początkowej fazie lekcji, następuje ewentualne uzupełnienie mapy myśli.
2. Przedstawienie przez nauczyciela zasad organizacji aparatu państwowego w Polsce, omówienie jego zadań oraz celów.
3. Analiza schematu interaktywnego prezentującego aparat państwowy na szczeblu centralnym i lokalnym w III RP.
Faza podsumowująca
1. Ocena skuteczności aparatu administracyjnego w III RP przez zespół klasowy – dyskusja na forum klasy.
2. Wykonanie w parach ćwiczeń do schematu interaktywnego.
Praca domowa:
Wykonanie zadań z modułu „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Stanisław Bożyk (red.), Prawo konstytucyjne, Białystok 2020.
Leszek Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2015.
Zbigniew Witkowski, Agnieszka Bień‑Kacała, (red.), Prawo konstytucyjne, Toruń 2015.
Bogusław Banaszak, Prawo konstytucyjne, Warszawa 2015.
Mariusz Paździor, Bogumił Szmulik (red.), Konstytucyjny system organów państwowych, Warszawa 2014.
Piotr Winczorek, Konstytucyjny system organów państwowych, Warszawa 2012.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Schemat może być wykorzystany jako materiał powtórzeniowy do lekcji podsumowującej lub inspiracja do wykonania prezentacji multimedialnej.