Imię i nazwisko autora:

Jan Pluta

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

W jaki sposób opisać przebieg doświadczenia lub pokazu?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
11) opisuje przebieg doświadczenia lub pokazu; wyróżnia kluczowe kroki i sposób postępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów i uwzględnia ich rozdzielczość;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. określa cechy dobrego opisu doświadczeń i pokazów,

2. wyjaśnia, w jaki sposób można rozpocząć i zakończyć pokaz lub eksperyment, by zainteresować słuchacza,

3. opisuje przebieg wybranego doświdczenia lub pokazu (np. skoków narciarskich, zasady bezwładności itp.),

4. wskazuje inne zjawiska i procesy opierające się na tych samych zjawiskach, co opisywane doświadczenia.

Strategie nauczania:

nauczanie przez dociekanie IBSE

Metody nauczania:

wykład informacyjny, dyskusja, pokaz multimedialny

Formy zajęć:

praca wspólna i w małych zespołach

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem i tablety do dyspozycji każdego zespołu

Materiały pomocnicze:

w zależności od decyzji prowadzącego – aparatura do wykonania wzorcowego doświadczenia

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Wprowadzenie według treści zawartej w części „Warto przeczytać” e‑materiału. Dyskusja na temat „strategii” przeprowadzenia doświadczenia lub pokazu.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel podaje kilka przykładów opisu doświadczeń. Sygnalizuje, jakie elementy powinny znaleźć się w opisie samej procedury doświadczenia lub pokazu, oraz że potrzebne jest przedstawienie praw fizyki stanowiących jego podstawę.

Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną. Następnie wspólnie z nauczycielem dyskutują o tym, jakie elementy powinna zawierać interesująca prezentacja z zakresu fizyki, jakich elementów należy unikać, a co uwypuklać.

Nauczyciel proponuje jeden z dwóch wariantów pracy:

1. Praca w małych zespołach, której treścią jest zaproponowanie doświadczenia tak, by można je było interesująco przedstawić i opisać.

2. Praca wspólna nad jednym doświadczeniem, które zostanie przygotowane i wykonane.

Wcześniej, przed lekcją, nauczyciel powinien przygotować kilka wariantów doświadczeń, by pomóc uczniom w wyborze, a nawet zlecić im zaplanowanie wykonania konkretnych doświadczeń. W tym celu nauczyciel może posłużyć się przykładami doświadczeń opisanymi w ćwiczeniach z sekcji „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel przeprowadza z uczniami rozmowę, podczas której następuje podsumowanie i wyciągnięcie wniosków. Poprzez analizę wypowiedzi uczniów nauczyciel określa, w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele.

Praca domowa:

Pisemna praca domowa: zaproponowanie prostego doświadczenia lub pokazu i sposobu jego prezentacji i opisu.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium może być pomocnym przykładem dla dyskusji w klasie i wykonania zadania domowego.