Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Prometeusz ‒ bohater wieloznaczny

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
5) interpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literackiego;
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
16) rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
II. Kształcenie językowe.
3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:
9) stosuje zasady etykiety językowej w wypowiedziach ustnych i pisemnych odpowiednie do sytuacji;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
7) odróżnia dyskusję od sporu i kłótni;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
3. korzysta z literatury naukowej lub popularnonaukowej;
6. wybiera z tekstu odpowiednie cytaty i stosuje je w wypowiedzi;
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • dokona analizy fragmentów eseju Ten śmieszny Prometeusz Michała Głowińskiego;

  • omówi losy Prometeusza;

  • wskaże cechy postaci, dzięki którym powstał w późniejszych czasach termin prometeizm;

  • wyjaśni trafność tytułu eseju Ten śmieszny Prometeusz.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o odnalezienie w źródłach obrazu Theodoora Romboutsa Prometeusz. Zadaniem uczniów jest przeczytanie w domu mitu o Prometeuszu, następnie opisanie obrazu z uwzględnieniem nawiązania dzieła do mitu.

R1CG3gpAm6UUU
Prometeusz
Źródło: Theodoor Rombouts, domena publiczna.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji, zaznaczając, że Prometeusz jest bohaterem kojarzonym z kilkoma wydarzeniami ważnymi dla dziejów ludzkości. Według niektórych wersji mitów za twórcę ludzkości uznaje się właśnie Prometeusza.

  2. Nauczyciel pyta uczniów, jak postrzegają postawę Prometeusza na podstawie przeczytanego mitu. Prosi również uczniów o prezentację wykonanej w domu pracy.

  3. Nauczyciel informuje uczniów, że postępowanie Prometeusza zazwyczaj postrzega się pozytywnie. Opisując to, co zrobił dla ludzi, widzi się w nim boga cierpiącego za tych, których stworzył, określa się go wręcz mitologicznym Chrystusem.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”. Następnie odpowiadają, na pytanie, co dalej zadziało się z Prometeuszem.

  2. Uczniowie zapoznają się z nagraniem w sekcji „Audioobok”. Rozmawiają w klasie o tym, jak po wysłuchaniu tekstu Michała Głowińskiego zmienia się postrzeganie Prometeusza jako bohatera.

  3. Nauczyciel prosi uczniów o odczytanie informacji zamieszczonej przy postaci Franza Kafki. Chętna osoba omawia krótko cztery legendy dotyczące Prometeusza.

  4. Uczniowie w parach wykonują oba polecenia z sekcji multimedialnej. Chętne osoby prezentują odpowiedzi.

  5. Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się” (od 1 do 7). Wykonują ćwiczenia indywidualnie lub w parach. Nauczyciel prosi wybrane osoby o zaprezentowanie odpowiedzi i komentuje.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie dzielą się na trzy grupy i wypisują w formie mapy myśli skojarzenia (przymiotniki, rzeczowniki określające postać tytana):
    Prometeusz antyczny;
    Prometeusz romantyczny;
    Prometeusz współczesny.
    Na koniec dzielą się refleksjami, nauczyciel może sterować rozmową/dyskusją.
    Przykładowe pytania nauczyciela:
    Jak postać Prometeusza postrzegano w różnych epokach? Dlaczego? Dlaczego współcześni tak surowo ocenili Prometeusza?

Praca domowa:

  1. W tekście liczącym 100‒120 słów wykaż, że tytuł eseju Michała Głowińskiego ‒ Ten śmieszny Prometeusz ‒ jest trafny.

Materiały pomocnicze:

  • Prometeusz w reż. Krzysztofa Babickiego, Teatr Telewizji 1987.

  • Jerzy Andrzejewski, Prometeusz, Warszawa 1973.

Wskazówki metodyczne

  • Z materiałem multimedialnym uczniowie mogą się zapoznać przed lekcją, aby wcześniej zauważyć zmianę postrzegania postaci Prometeusza - od bohatera do postaci, której się nie gloryfikuje.